نقش توسعه ي فضايي مبتني بر دريا در توسعه ي پايدار منطقه اي (نمونه موردي: استان گيلان)

توسعه¬ي فضايي مبتني بر دريا رويكردي از توسعه است كه در محدوده¬ي جغرافيايي دريا اتفاق مي¬افتد اما مي¬تواند تاثيري همه جانبه و فضايي داشته باشد. مهمترين مولفه¬ي اين تحقيق اين است كه درياي خزر چه توان¬ها و محدوديت¬هايي را براي روند توسعه ايجاد مي¬كند و از طرف ديگر چه جايگاه و تاثيري در زندگي¬ مردمان منطقه دارد؟ اين پژوهش به بررسي نقش توسعه¬ي فضايي مبتني بر دريا در توسعه¬ي پايدار استان گيلان پرداخته است. بر اين اساس 9 معيار (كشتيراني و حمل و نقل، اكتشاف و استخراج منابع نفت و گاز، شيلات و آبزي¬پروري، انرژي¬هاي نو و تجديد پذير، گردشگري، تحقيقات دانش بنيان، حفاظت از از محيط زيست، منطقه¬ي آزاد و مناطق ويژه¬ي اقتصادي و اقتصاد درياي خزر ) و 47 زير معيار براي توسعه¬ي مبتني بر دريا و همچنين 8 زير معيار (اشتغال، حفاظت از محيط¬زيست ، هزينه و درآمد ، منابع انرژي ، كيفيت زندگي، سلامت ، اقتصاد سبز و نهادي) و 42 شاخص براي توسعه¬ي پايدار استان گيلان شناسايي شده است. زير معيارها و شاخص¬هاي توسعه¬ي پايدار استان گيلان بر اساس تحليل سلسله مراتبي(AHP) رتبه¬بندي شدند و جهت اولويت¬بندي و سنجش تاثير زير معيارهاي توسعه¬ي مبتني بر دريا بر شاخص¬هاي توسعه¬ي پايدار، از پرسشنامه¬ي طيف ليكرت استفاده شده است و در نهايت با اولويت¬بندي اين زير معيارها اهميت هريك از آن¬ها بر توسعه¬ي پايدار استان سنجيده شده است.

Sea-based Spatial development is an approach in development that occurs in within the purview of the sea geography having though an all-encompassing and spatial impact. The most important component of this research is what capacities and restraints for the process of development the Caspian Sea provides and on the other hand, what position and influence on the lives of people in the area it takes? This study investigates the role of sea-based spatial development on sustainable development in Gilan Province. Accordingly, 9 criteria (shipping and transportation, discovery and extraction of oil and gas, fisheries and aquaculture, new and renewable energy, tourism, knowledge-based research, conservation of the environment, free-zones and special economic zones and economy of the Caspian Sea) and 47 sub-criteria for the sea-based development, as well as 8 sub-criteria (employment, environmental protection, cost and revenue, energy resources, quality of life, health, green and institutional economy) and 42 indicators for sustainable development have been identified for Gilan Province. The following criteria and indicators for sustainable development in Gilan Province were categorised based on AHP (AHP) and for prioritisation and measuring relation between sub-criteria of sea-based development with indicators of sustainable development, a Likert questionnaire was used. Finally, with prioritisation of these sub-criteria, the importance of each is measured on sustainable development.