تحليل مورفولوژي تپه‌هاي ماسه‌اي با تعيين شاخص همگني وزش باد (مطالعه موردي: ريگ صادق آباد- بافق)

از آنجا كه بيش از دو سوم مساحت ايران به دلايل مختلف از جمله موقعيت خاص جغرافيايي و فيزيوگرافي و دوري از گستره هاي وسيع آبي، در شرايط اقليمي بياباني و نيمه بياباني قرار دارد، كاهش پوشش گياهي و عوامل مساعدكننده فرسايش خاك، زمينه را براي توسعه فرسايش بادي فراهم كرده است. تپه هاي ماسه اي يكي از لندفرم هاي تراكمي فرسايش بادي در مناطق خشك و بياباني ايران به شمار مي رود، كه مساحت قابل ملاحظه اي از بيابان ها را اشغال كرده اند. نوع مورفولوژي غالب تپه هاي ماسه اي در هر منطقه، تابعي از رژيم بادي آن منطقه و به خصوص جهت باد آن است. ارگ صادق آباد شامل اشكال ماسه اي مختلفي نظير بارخان، سيف و هرم هاي ماسه اي است. از آنجا كه هر يك از مورفولوژي هاي تپه هاي ماسه اي در شرايط رژيم بادي متفاوتي توسعه مي يابند، مي توان بر اساس مطالعه ميزان ثبات و تغيير جهت باد در هر منطقه در مقياس هاي سالانه و فصلي، شرايط توسعه مورفولوژي هاي مختلف تپه هاي ماسه اي را مشخص نمود. بدين منظور بررسي هاي مربوط به جهت بادها در ايستگاه بافق بر اساس تعيين شاخص همگني وزش باد انجام گرديد به طوري كه، بررسي اين شاخص در مقياس زماني سالانه نشان دهنده وجود بادهاي چند جهتي بوده كه اين شرايط موجب برتري مورفولوژي هرمي نسبت به اشكال ديگر تپه هاي ماسه اي شده است.