آسيب‌شناسي مدرنيزاسيون در ايران

آنچه در اين جستار در پي آنيم، بررسي واقعيت هاي انضماميِ جامعه ايران در روند گذار از جامعه سنتي به مدرن مي باشد كه جامعه ما را تبديل به جمع اضداد يا ايستار هاي افراطي نموده است، به عبارتي گذارِ گسسته از سنت و رويگرداني ناخواسته و يا نادانسته از پتانسيل هاي فرهنگي، جامعه را به دو قطب نو گرا و سنت گرا تقسيم كرده كه پيامد هاي قطبي شدنِ جامعه، آسيب زا بودن آن را استمرار بخشيده و از طرفي گسترش رويكرد پست مدرنيستي، شرايط خاصي را در جامعه ايران حكم فرما كرده است. به ديگر سخن از يك طرف آسيب هاي سنت گرايي كه در واقع واكنش به افراطي گري عقلانيت مدرن است در جامعه قرباني مي گيرد و از سوي ديگر نابساماني هاي ناشي از ورود انديشه پسامدرنيستي و جهاني شدن در قالب فيلم و شبكه هاي اجتماعي است كه مي رود باورهاي مشترك اعضاي جامعه را به چالش بزرگي بكشاند. بنابراين به همين دليل است كه جوان امروزي دچار نوعي اختلال در بازيابي هويت شده است كه ناشي از نامشخص بودن و نبود قطعيت درباره هويت و موجوديت خويش است. اين اختلال در جوامع در حال گذار از سنت به مدرنيته فراوان تر و چشمگيرتر از جوامع كاملاً سنتي يا كاملاٌ صنعتي ديده مي شود كه مي تواند به سبب دگرگوني ژرف و گسترده ي ارزش هاي فردي، خانوادگي، اجتماعي و معنوي باشد. در جوامعي كه سرعت تغييرات بيش از آمادگي ها و ظرفيت هاي مردم است نه تنها آسيب هايي متوجه اعضاي جامعه مي شود بلكه تلقي مردم از تغيير نيز منفي خواهد بود. وضعيت امروزِ جامعه ايران مصداقي از اين موضوع است. در گذار از سنت به مدرنيته و به همراه تغييرات آشفته فرهنگي، جامعه ما بطور عام و خانواده ايراني به شكل خاص، دگرگوني هاي گسترده اي را تجربه مي كند. درك اين دگرگوني و پيش بيني آثار و عواقب آن، از ابعاد مختلف مي تواند حائز اهميت باشد كه بدان پرداخته شده است.