چالش هاي علوم اجتماعي در تبيين الگوي اسلامي ايراني پيشرفت

تدوين و بكارگيري يك الگوي بومي براي حصول پيشرفت و توسعه، مدتي است به گفتمان غالب در عرصه كلان كشور تبديل شده است. از طرفي نهادهاي توليد دانش همگام و همراه با ديگر بخش ها و سازمان هاي سياست گذار به توصيف و تبيين شرايط و ضوابط محقق شدن اين امر مهم پرداخته اند. در اين راه علوم اجتماعي به عنوان يكي از مهمترين حوزه هاي توليد معرفت و آگاهي اجتماعي سهم به سزايي در تفسير و تبيين الگوهاي پيشرفت بوميِ خواهد داشت. نقش بي بديل علوم اجتماعي در بدايت امر نه در ارائه راهكار و الگو براي رسيدن به اين خواست، بلكه در توصيف و تبيين چگونگي برساخته شدن اين مقوله هاي اجتماعي در عرصه عمومي اهميت مي يابد. تصور هنجاريني كه از دانش اجتماعي در تسهيل موانع توسعه شكل گرفته، موجب بلاموضوع شدن اين كاركرد مهم علوم اجتماعي شده است. به طور كلي پيدايش و تكوين علوم اجتماعي با فهم تعين تاريخي و اجتماعي پديده ها، واقعيت هاي اجتماعي و معقول كردن اين نمودها در جامعه، ارتباط تنگاتنگ و ناگسستني داشته است. با اين وجود، اين كاركرد ذاتي علم اجتماعي، در ايران به دليل «اين همان» شدن علوم اجتماعي و توسعه از مدار مفهومي خارج شده است. اين مقاله با يك رويكرد تاريخي ريشه هاي خواست نوسازي و بومي گرايي را مورد بازخواني و نقش علوم اجتماعي در امكان پذير كردن اين نگرش ها به توسعه را مورد مداقه قرار مي دهد. مقاله با هدف آشكار كردن اين پيوند ريشه دار درصدد اثبات اين امر مي باشد كه بدون تصريح و پروبلماتيك كردن ارتباط ارگانيك علوم اجتماعي و گفتمان هاي پيشرفت و توسعه، دستيابي به الگوهاي توسعه واقعي با محدوديت هاي بينشي و روشي بسياري روبرو خواهد بود.