چالش‌ نظام‌هاي اقتصادي متعارف

جنبشي در اروپا در قرن 17 شروع شد كه هدف هاي والايي چون از بين بردن قدرت كليسا و مبارزه با دولت هاي فاسد داشت؛ اما افراط و تفريط ها گريبان اين جنبش را گرفت. حذف دين از جامعه منجر شد بعضي انسان را درگير جبر مطلق و برخي آن را آزاد بپندارند كه هر دو دورنمايي تاريك براي انسان ترسيم ميكرد. اين عقايد پايه ريز نظام هاي سوسياليسم و كاپيتاليسم شد كه رنج هاي بسياري به بشر وارد كردند. ناديده گرفتن نقش حكمراني خوب مشكل ديگر اين جوامع بود كه با بحران 1930 از بين رفت، دولت ها دوباره قدرت گرفتند و بحث دولت رفاه به ميان آمد؛ اما دولت رفاه نيز بر همان مبنا حركت كرد و نتايج نشان داد كه دولت رفاه نيز نتوانست رفاه عمومي جوامع را فراهم كند. در ميان اين همه نااميدي اين روزها نظريه پردازاني در غرب مقابل اقتصاد متعارف قرارگرفته اند كه بر بعد اخلاقي اقتصاد تاكيد ميكنند. نظر اسلام نيز كاملاً متفاوت با نظام هاي متعارف است. اسلام هر چند قدرت بازار و نفع شخصي را تا حدي قبول دارد ولي براي آن محدوديت هايي در نظر ميگيرد كه بيشتر اين محدوديت ها اخلاقي و بر خلاف محدوديت هاي ديگر احتمال دور زدن آن ها توسط مردم كمتر است. محدوديت هاي اين چنين تأثيرگذار تر و كاراتر هستند و رفاه را كه اسلام به رفاه اين جهاني و آن جهاني تقسيم كرده عايد تك تك افراد و جامعه ميكند. اين مقاله به بررسي مشكلات نظام هاي غربي در مورد چگونگي رسيدن به رفاه اجتماعي و تجزيه و تحليل جهان بيني اسلام و نقش آن در توسعه اقتصادي ميپردازد.