بررسي تأثير فرهنگ و تمدن اسلامي بر ساخت كالبدي شهرهاي ايران

فرهنگ اسلامي با مؤلفه هاي خاص خود، شكل خاصي از شهرها را آفريد. بدين ترتيب با ورود اسلام به ايران، شهرهاي ايراني، چه آنها كه جديداً بنا شدند و چه آنها كه وجود داشتند و توسعه يافتند با پذيرفتن ويژگيهاي اسلامي، به يكباره دگرگون نشدند؛ بلكه به پيروي از اصول برنامه ريزي شهري زمان ساساني و با تأثير و الهام گرفتن از مذهب جديد شكل تازه اي پيدا كردند. بنابراين در پژوهش حاضر كه با روش توصيفي _ تحليلي و بر اساس منابع و اطلاعات كتابخانه اي انجام گرفته، سعي شده است به بررسي اثرات تمدن و فرهنگ اسلامي بر كالبد شهرهاي ايراني و همچنين به بررسي ساخت كالبدي، چگونگي اداره ي شهر اسلامي پرداخته شود. در مطالعه صورت گرفته بحث در مورد مشخصه هاي كالبدي است كه اگر در شهري وجود داشته باشند مي توان آن شهر را به عنوان شهري در نظر گرفت كه امتي اسلامي در آن سكونت، تجارت و عبادت مي كنند و در مجموع شهري اسلامي را در پهنۀ تحت نفوذ خود به ذهن متبادر سازد. نتايج پژوهش نشان مي دهد آنچه كه از سالها پيش تا آن موقع (ورود اسلام به ايران) طي شده و تكامل يافته بود، با اعتقادات و قوانين مذهبي در هم آميخته و جنبه هاي مذهبي در ساختار و سيماي كالبدي شهرها نمودار شد. بنابراين فرهنگ اسلامي نظام كالبدي، الگوها و ويژگيهاي جامعه را تبيين مي كند.