موانع فرهنگي در توسعه در ايران

گذار از جامعه سنتي به مدرن وقتي به صورت نامتوازن و ناهمزمان و ناموزون انجام گيرد، مسائل گذار از جمله گذار سياسي، گذار اجتماعي، گذار اقتصادي، گذار فرهنگي، گذار ارتباطي و گذار رواني در هم تنيده اي ايجاد و فرآيند توسعه دچار اختلال مي گردد. براي ورود صحيح به روند توسعه و پيشرفت، فكر بايد اصلاح شود و افكار و ساختارهاي ذهني كه مانع از پذيرش تغيير و اصلاح مي شود شناسايي شوند. اين موانع توسط نخبگان فكري و ابزاري و نهادهاي كه مرتبط با اين نخبگان است باز توليد و در عموم مردم نشست پيدا مي كند و مانع از قرارگرفتن تغيير و پيشرفت در مدار صحيح خود مي شود. مساله مورد نظر ما در اين نوشتار بررسي نظري موانع فرهنگي (ساختارهاي ذهني منبعث از فرهنگ) است كه توسعه در ايران را با گسست و عقب گرد يا كندي مواجه كرده است. در اين نوشتار سعي شده است كه با روش توصيفي- تحليلي و با استفاده از داده هاي اسنادي – كتابخانه اي به موانع فرهنگي (ساختارهاي ذهني) كه مانع از توسعه مي شود پرداخته شود، در همين رابطه فرض اساسي در اين نوشتار بر اين است كه فرهنگ و زير ساخت هاي فرهنگي متغير تعيين كننده در دگرگوني هاي اجتماعي و سياسي و اقتصادي است.