جايگاه زنان در برنامه هاي توسعه: مقايسه كشورهاي اسلامي (كشورهاي عضو كنفرانس اسلامي) با تاكيد بر ايران

يكي از مقولات بسيار مهم در امر توسعه كه مدت ها مورد غفلت نظريه پردازان و سياستگذاران قرار داشته، موضوع و يا به عبارتي «مسئله» جنسيت است، به گونه اي كه اين امر به محروميت بخش عظيمي از جمعيت زنان منجر گرديده است. شواهد زيادي مختلفي نشان ميدهد جوامعي كه در آن ها تبعيض جنسيتي وجود دارد، تاوان آن را به صورت فقر بيشتر، رشد كندتر و كيفيت ضعيف تر زندگي ميپردازند؛ و در مقابل، برابري جنسيتي، توسعه را تقويت و حمايت ميكند. اين پژوهش در پي آن است كه با بررسي شاخص هاي توسعه جنسيتي و توانمندسازي جنسيتي تصوير روشني از وضعيت زنان در ايران و ساير كشورهاي اسلامي ارائه دهد. در اين پژوهش از روش شناسي تلفيقي، كتابخانه اي و تحليل ثانويه و از داده هاي بانك جهاني و گزارش هاي توسعه انساني براي پاسخ به سئوالات پژوهش استفاده شده است. براساس يافته هاي پژوهش، موقعيت زنان در ايران و تمامي كشورهاي اسلامي به لحاظ بهداشتي و آموزشي بهبود يافته است؛ اما به لحاظ اقتصادي و سياسي تغييرات مهمي صورت نگرفته است. مقايسه وضعيت زنان در ايران و ساير كشورهاي اسلامي نشان ميدهد كه توسعه، بدون مشاركت گسترده زنان محقق نميشود. در ايران و كشورهاي اسلامي خاورميانه، مشاركت اقتصادي و سياسي زنان كمتر از كشورهاي اسلامي شرق آسيا همچون مالزي و كشورهاي اسلامي آسياي ميانه و قفقاز است. در مجموع مي توان گفت نابرابري جنسيتي به ويژه در حوزه هاي اقتصادي و سياسي در ايران و ساير كشورهاي اسلامي همچنان چشمگير است. اين نابرابري جنسيتي به نوبه خود مانع توسعه مي باشد. براي رفع اين نابرابري ها، با نهادينه نمودن نگرش هاي جنسيتي در برنامه هاي توسعه، بايد تلاش نمود تا شكاف هاي جنسيتي را در عرصه هاي مختلف بهداشتي، آموزشي، اقتصادي و سياسي كاهش داد.