برآورد هتروبلتيوزيس براي برخي از صفات اقتصادي كرم ابريشم تحت شرايط تنش حرارتي

Estimation of Heterobeltiosis for some Economic Traits of Silkworm under Thermal Stress Condation

تحمل دمايي يكي از صفات مهم در اصلاح نژاد كرم ابريشم بوده كه لازم است در برنامه هاي جداسازي لاين هاي خالص مورد توجه قرار گيرد. در برنامه هاي اصلاح نژادي انتخاب خانوادگي و انفرادي بر اساس صفات مهم اقتصادي كرم ابريشم انجام مي شود. هتروزيس و هتروبلتيوزيس به عنوان يك پارامتر ژنتيكي در طرح هاي اصلاح نژادي مبتني بر آميزش هاي ديآلل قابل برآورد مي باشد كه مي تواند عملكرد والدين را نيز در انتخاب خانوادگي دخالت دهد. در اين آزمايش هتروبلتيوزيس در دو طرح مجزاي اصلاح نژادي براي تلاقي هاي ديآلل ناقص حاصل از 4 لاين ژاپني و همچنين براي تلاقي هاي ديآلل ناقص حاصل از 5 لاين چيني استفاده شد. پرورش كرم ابريشم تا روز دوم سن پنجم لاروي در شرايط يكسان محيطي انجام گرفت و سپس از روز دوم سن پنجم تا زمان تنيدن پيله تحت دو شرايط دمايي متفاوت كه شامل دماي ثابت ۱±24 درجه سلسيوس و نوسان دمايي ۱±37 درجه سلسيوس بمدت ۸ ساعت در شبانه روز با رطوبت نسبي مشترك ۵±۶۵ درصد بود ادامه يافت. نتايج نشان داد كه بروز هتروبلتيوزيس در تركيبات حاصل از والدين چيني خيلي بيشتر از ژاپني مي باشد. در بين تركيبات ژاپني 151×103 به لحاظ صفت ماندگاري شفيرگي عملكرد بالاتر و معني داري نسبت به والد برتر خود داشت و در بين تركيبات چيني براي صفت وزن پيله خوب آميخته 124×104، براي صفت ماندگاري لاروي آميخته هاي 124×32، 124×104، Y ×104، Y×32، Y×124 و براي صفت ماندگاري شفيرگي آميخته هاي 154×124 و 124×104 عملكرد بالاتر و معني داري نسبت به والد برتر خود داشتند. لذا مي توان از اين تفاوت ها در انتخاب خانوادگي و شناسايي تركيبات مقاوم به دما استفاده نمود.