قلابدوزي ابريشمي گيلان (مطالعه موردي خيمه سلطنتي محمد شاه قاجارساخته شده در رشت موجود در موزه كليولند آمريكا)

Quilted Silk Embroidery in Gilan (Case Study of Mohammed Shah Qajar Royal Tent in Rasht, Located in Cleveland, USA)

قلابدوزي گيلان در شمال ايران در زمره صنايع دستي بومي واصيل ايراني شناخته شده است. كاربرد قلابدوزي از زين اسب گرفته تا خيمه سلطنتي با شكوه قاجاري با هدف زينت بخشيدن به زندگي اعيان نشيني از عصر صفويه تاكنون زيبنده خانه هاي متمولين بوده است. البته در عصر حاضر دوخت هاي ابريشمي طبيعي به علت هزينه هاي بالا توجه كمتري مي شود. خيمه سلطنتي محمد شاه قاجار كه در حال حاضر در موزه كليولند ايالت اوهايو آمريكاست ميراث قرن 19 سلسله قاجار است، كه از 1834 تا 1848 ميلادي حكومت مي كند و از پشم با نقش هاي ابريشمي گل، گياه و پرنده ساخته شده است. تمامي مواد اوليه تشكيل شده در اين خيمه از مواد اوليه بومي تهيه گرديده است. در اين مقاله كه به روش توصيفي است ويژگي هاي هنري و زيبايي شناسانه خيمه سلطنتي محمد شاه مورد بررسي قرار گرفته است. همچنين به بررسي چگونگي ساخت و فن شناسي محصولات قلابدوزي نيز اشاره گرديده است. نتايج حاصل از پژوهش پيوستگي نقوش و تكنيك ساخت از گذشته تا كنون بوده است، با اين تفاوت كه كاربري محصولات و نوع مواد كاربردي درتوالي زماني نزديك به دو قرن به حداقل كيفيت موجود رسيده است.