مقايسه «الهي نامه» عطار نيشابوري با «هفت پيكر» نظامي گنجوي

الهي نامه از آثار حكمي- عرفاني ارزشمند عطار نيشابوري است كه به سبب اشتمال آن بر نصايح زاهدانه مي توان آن را متني تعليمي به حساب آورد. مطالعات اوليه ما نشان داد كه اين اثر گران قدر هم در ساختار و هم در محتوا شباهت هايي با بخش دوم هفت پيكر (داستان هاي هفتگانه شاهزادگان) دارد. از اين رو با هدف يافتن شباهت ها و تفاوت هاي احتمالي اين دو اثر به تطبيق ساختار و محتوا در اين دو اثر پرداختيم و به مشابهت هاي بسياري چون شخصيت ها و روايت هاي هفتگانه و نيز مضامين مشترك مورد توجه شاعران در دو اثر رسيديم و به تبيينشباهت ها و تفاوت هاي برداشت نظامي از انسان و آمال و آرزوهاي او با آنچه در الهي نامه از زبان شش پسر مطرح مي شود پرداختيم. توجه بيش از حد به شهوت جنسي، جاه طلبي و طمع به مال دنيا، ظلم به ديگران، در پي موهومات و سحر رفتن از مهم ترين چيزهايي است كه اين دو شاعر در دل روايت ها آدمي را از آن برحذر مي دارند و تقوا و خويشتن داري، صداقت و راستي و كمك به مظلومان از جمله مشتركات ستوده شده در دو اثر است. افزون بر اينها داشتن نگاه مثبت و دانايي نيز در هفت پيكر توصيه مي شود كه در الهي نامه چندان مورد توجه قرار نمي گيرد و برعكس پاكبازي در عشق در الهي نامه بسيار مهم شمرده شده است كه يقيناً متأثر از نگاه عرفاني عطار است.