سيماي رابعه عدويه در تذكره الاولياي عطار

عطار نيشابوري در كتاب تذكره الاوليا به تدوين مباني اعتقادات و تعاليم تصوف و ذكر حالات و اقوال صوفيان پيشين پرداخته است.اين كتاب شامل مقدمه و هفتاد و دو باب است كه هر يك به زندگي، حالات، انديشه ها و سخنان يكي از عارفان و مشايخ تصوف مي پردازد. در متون صوفيه و عرفاني فارسي، برتري آشكار براي مرد در برابر زن ديده نمي شود و زنان عارف يا صوفي در كنار مردان از جايگاه خاصي برخوردار بوده اند. در ميان اين زنان مي توان به مشهورترين آنان يعني رابعه عدويه زني عارف از قرن دوم هجري اشاره كرد. كنيه او ابوالخير و بعضي به او تاج الرجال نيز گفته اند. او حالات عرفاني،چون خوف الهي، ذكر الهي را درك كرده است.تعاليم و آراي رابعه را مي توان پلي بين دو دورۀ نخستين تصوف به شمار آورد، چرا كه او از يك سو به تعاليم زهد و رياضت و خوف زاهدان پيش از خود وصل است و از سوي ديگر سر سلسلۀ صوفياني است كه در دورۀ دوم تاريخ تصوف پا را از حيطۀ زهد افراطي و خوف از خدا بيرون نهاده و به رابطۀ انسان و خدا به گونه اي ديگر مي نگرد. وي در طريقه تصوف از اولين كساني است كه به مفهوم عشق الهي مي پردازد.عنصر عشق كه خداوند آن را با كيميا كاري خاص خود، كريمانه به جهان درون و برون ارزاني داشته، موضوعي اصيل و حياتي است، زيرا در ذات آدمي و بنياد هستي ريشه دارد. پژوهش حاضر با بهره گيري از كتاب تذكره الاولياي عطار به انديشه هاي عرفاني رابعه عدويه مي پردازد.