مقايسه تطبيقي ساخت دو حكايت از رساله عشق و عقل خواجه عبدالله و مصيبت نامه عطار

حكايت از قالبهاي داستاني است كه پديدآورنده آن براي بيان تجربه خود از جهان بيرون ارتباط تأثيرگذار وبيان انديشه از آن بهره مي گيرد.يكي از انواع حكايت ها، حكايت هاي صوفيان است. اين مقاله درصدد بيان ميزان ارتباط، شباهت ها، تفاوت ها و دخل و تصرّفات عطار در مآخذ يكي از حكايتهاي مصيبت نامه برآمده است و از آن جا كه توجّه به ساختار حكايت ها راهي براي درك بهتر و بيشتر مفاهيم و نقاط اشتراك و افتراق آنهاست و حكايت هاي خواجه عبدالله يكي از مآخذ عطار در مثنوي هايش به ويژه مصيبت نامه مي باشد، نگارنده به بررسي حكايت تمثيلي «در زدن عاشق خانه معشوق را» در اين دو اثر پرداخته و با مقايسه عناصر روساختي (طرح و پيرنگ، شخصيت و شخصيت پردازي، گفت وگو و و بيان هنري، كشمكش و گره و مانع، زمان و مكان و صفحه پردازي، راوي و زاويد ديد) و تحليل زير ساختي و درون مايه آن ها، تلاش نموده است پاسخ پرسش هاي زير را دريابد؛ عطار در به كارگيري شگردهاي هنري و بياني تا چه حدّ پيش رفته و چه نتايجي به دست آورده است؟ آيا عطار در مآخذ حكايت هاي خود دخل و تصرّف كرده است؟ در اين صورت چه تأثيري در روساخت و ژرف ساخت حكايت ها داشته است؟ ميزان به كارگيري عناصرداستاني در حكايت هاي مصيبت نامه و مآخذ آ ن ها تا چه حدّي است؟