مقايسه پيرنگ، شخصيت، كشمكش، صحنه و گفتو گو در صد سال تنهايي با تذكره الاوليا

مقايسه ساختاري متون كهن تذكره نويسان تصوف با يك شيوه داستاني مدرن، بي ترديد نتايج ارزشمندي خواهد داشت. اين مقايسه به گونه اي روشمند، امروزين و در محدوده پنج مورد از مهمترين عناصر داستان(پيرنگ، شخصيت، كشمكش، صحنه و گفتوگو) صورت گرفته، برخي از كاركردهاي نوين و بسيار مهمِ تراثِ داستاني- عرفانيِ متصوفه را كه تاكنون مغفول مانده، آشكار ساخته است. گابريل گارسيا ماركز برترين نماينده ادبيات داستاني به شيوه رئاليسم جادويي است. بيش از بورخس و ديگر نويسندگان اين شيوه، پژوهش حاضر بر ماركز و رمان مشهورش صد سال تنهايي تكيه دارد. عطار نيشابوري نيز حكايت پردازترين شاعر، عارف و تذكره نويس ايراني است. بيش از اسرارالتوحيد و ساير تذكره هاي صوفيانه، تذكرة الاولياي عطار مورد توجه قرار گرفته است. عناصر داستان موجود در حكايات تذكره هاي تصوف دقيقاً مطابق با ساختار رئاليسم جادويي نيستند و طبيعي است كه با يكديگر متفاوت باشند ولي با اين حال، نزديكترين شيوه داستاني به حكايات تذكره هاي صوفيه، بخصوص تذكرة الاوليا، رئاليسم جادويي است. تذكره هاي صوفيه نيز نزديكترين متون ايراني به اين شيوه ادبي هستند.