بررسي و مقايسه سبك بخش اول و دوم تذكره الاوليا با توجه به عبارتهاي مسجع آغاز شرح حالها

تذكرة الاولياء عطار نيشابوري، در بيان اقوال و شرح احوال هفتاد و دوتن از بزرگان عرفان نوشته شده است. اين اثر با ذكر احوال و اقوال امام جعفر صادق عليه السلام آغاز مي شود و با سر گذشت حسين منصور حلاج پايان مي يابد. به تذكرة الاوليا بخشي افزوده شده كه حدود بيست و پنج شرح حال از ابراهيم خواص تا امام محمد باقر عليه السلام را در بر مي گيرد. برخي پژوهشگران با اشاره به وجود اختلاف هاي سبكي معتقدند بخش دوم تذكرة الاوليا از عطار نيست. در اين پژوهش كوشش شده به اين پرسش پاسخ داده شود كه آيا مي توان از طريق مقايسه سجع هاي آغاز شرح حالها در دو بخش تذكرة الاوليا به تفاوتهايي كه بيانگر اختلاف سبك اين دو بخش باشد دست يافت؟ از دستاوردهاي اين پژوهش آنست كه سجع هاي بخش اول تذكرة الاولياء با طبيعت زبان سازگار تر است و عطار از انواع مختلف سجع از جمله سجع متوازي، متوازن و گاه مطرف بهره برده است اما سجع هاي بخش دوم تصنعي و طولاني است و رواني و ايجاز سجع هاي بخش اول را ندارد. نويسنده بخش دوم غالبا از سجع متوازي استفاده كرده و گويا كوشيده است تنها واژه هايي را برگزيند كه از نظر واجي به هم نزديك باشند.