خوانش «وجد» در كشف المحجوب، رسالۀ قشيريه، اسرارالتوحيد، تذكره الاولياء

مفاهيم و انديشه هاي عرفاني، ازآغاز پديدارشدن تصوف در ايران شكل گرفت. جهانِ عرفان سرشار از مضاميني است كه حاوي ابعاد گوناگوني است؛ كه مي توان به تبيين شناخت خداوند كه همان خداشناسي، معرفت شناسي، جهان شناسي و خودشناسي است، اشاره كرد. اهميت خداشناسي و در جستجوي ذات خداوند، سالك اين راه را در مسيري قرار مي دهد كه با اعمال و رفتاري شايسته به شناخت باري تعالي دست يابد. يكي از اين احوال و آداب سالكان، وجد است. وجد شور و ذوق و خوشي بسيار است كه ناشي از وارداتي است كه بر قلب و روح و جان سالك وارد مي شود؛ گاهي با فرح و گاهي با تعب و اندوه همراه است. اين نوشتار به خوانش مؤلفۀ وجد در اسرارالتوحيد محمدبن منور، كشف المحجوب هجويري، رسالۀ قشيريه ابوالقاسم قشيري و تذكره الاولياي عطار پرداخته است. در اين مقاله ابتدا به تعريف و بررسي مفهوم وجد از ديدگاه بزرگان اهل عرفان و تصوف و سپس به واكاوي انواع وجد در چهار اثر مذكور اشاره شده است.