تحليل كاركرد جملات بلاغي بر نحوه برقراري ارتباط دربررسي تعامل اركان ارتباط مصيبت نامه عطار

تحليل متون نظم و نثر فارسي از منظر دانشهايي كه خاصيت و غايت آنها واكاوي و فهم صحيح متن است، مي تواند خواننده را به دريافت درست محتواي متن و كشف شيوه هاي انتقال معنا از نويسنده به مخاطب رهنمون سازد. علم معاني يكي از شاخه هاي دانش بلاغت است كه با كاربست آن مي توان رابطه نويسنده و مخاطب و جريان انتقال معنا را بررسي و تبيين كرد. موضوع اين علم، بررسي انواع جمله از نظر تطابق آن با مقتضاي حال است. در مبحث اقتضاي حال به شرايط متكلّم، مخاطب و نحوه بيان مطلب در قالب جمله هاي گوناگون توجّه مي شود. در نظر گرفتن اين جريان موجب خوانش صحيح متن، شناخت نويسنده و درك موضع او در برابر خواننده و در نهايت فهم عميقتر متن است. متون تعليمي عرفاني از جمله آثاري است كه مي تواندموضوع اين‎گونه بررسي ها قرار گيرد، زيرا هدف كلي نويسنده تعليم است و فرض مخاطب نيز دريافت مستقيم آموزه هاي عرفاني از نويسنده است. بدين ترتيب مي توان با در نظر گرفتن هدف نويسنده و اقتضاي احوال مخاطب كاركرد انواع جمله را از منظر علم معاني واكاوي و بررسي كرد. در اين پژوهش كاربرد انواع جمله در مصيبت نامه عطار كه يكي از متون نظم تعليمي عرفاني است بر مبناي بررسي نحوه برقراري ارتباط تحليل و تبيين مي گردد.