تعريف مفهومي فساد اداري، علل ايجاد و آثار آن بر توسعه كشورها

«فساد اداري» از جمله پديده‏هاي سازماني است كه روند توسعه كشورها را به طور چشمگيري با چالش مواجه ساخته و موجب شكل‏گيري مشكلات و بحران‏هاي اساسي در سراسر جامعه شده است. در اين زمينه سعي شده است علل و عوامل مؤثر در شكل‏گيري و گسترش فساد اداري، رابطه نظام اقتصادي اجتماعي و سياسي با فساد اداري، پيامدهاي وجود و استمرار فساد اداري و سرانجام ارائه راه‏كارهاي مناسب براي مقابله با اين پديده مورد بررسي و مداقه علمي واقع شود. ظهور فساد اداري قدمتي به درازي جامعه بشري دارد و رابطه آن با توسعه نظام سياسي مستقيم است تا جايي كه پيدايش آن مي‌تواند موجب اخلال در نظام سياسي يك كشور شود. در يك نظام اداري فاسد، كارمندان از موقعيت انحصاري خود در ارائه خدمات بهره مي‌گيرند، و با شغل خود به تجارت مي‌پردازند كه اين امر علاوه بر آسيب زدن به توسعه، مانع رشد رقابت سالم و عدالت اجتماعي مي‌شود. بررسي ريشه‌هاي فساد اداري ما را به دلايلي رهنمون مي‌سازد كه موجد محيطي است كه در بستر آن عوامل انساني جرات مي‌يابند تا به راحتي با سوءاستفاده از موقعيت شغلي ايجاد شده، دست به اقداماتي بزنند كه در پرتو آن حقوق اجتماعي، اقتصادي و سياسي شهروندان نقض و يا حق مسلم فرد يا گروهي به آساني پايمال يا به ناحق به ديگري واگذار شود. برخي از اين دلايل را در ابهام مقررات قوانين و روش‌ها، كيفيت كار نظام ديوان سالاري، سطح دستمزد‌ها در بخش دولتي، سيستم تنبيه و مجازات و نظارت‌هاي سازماني مي‌توان ديد كه با مطالعه دقيق و رفع آن شايسته است اميدوار به اصلاح نظام اداري بود. با توجه به اهميت وجود نظام اداري سالم و اثرات آن در توسعه كشور، نگارنده اين سطور سعي مي‌نمايد به بررسي مفهوم فساد اداري (الف)، علل موجد فساد اداري (ب) و آثار فساد اداري (ج) بپردازد تا اهميت مبارزه با اين پديده شوم بهتر تبيين شود.