جلوه‌هاي سمبوليسم در داستان‌هاي «ماهي سياه كوچولو» و «اولدوز و كلاغ‌ها» اثر صمد بهرنگي

سمبوليسم (نمادپردازي/نمادگرايي)، هنر كاربرد نماد براي هر چيزي است كه بتوان تصورش را كرد. درواقع، بيانگر موضوعي است كه به رمز يا به‌واسطۀ مضموني ديگر ابراز شود. بدين‌سان، مفهوم واژه بسي گسترده است. شايد گفتن اين مطلب كه چنين نهضتي در سدۀ نوزدهم و درزماني پديد آمده است كه گروهي از شعراي فرانسوي مايل بودندِ افكار و عواطف را با اشارات و رمز و رازي نا مستقيم نشان مي‌دهند، از صحت چنداني برخوردار نباشد، زيرا كه بشر از بدو تاريخ، همواره از نمادهاي گوناگون براي ابراز دروني‌ترين انديشه‌هاي خود، سود جسته است به‌ويژه، ادبيّات ملل مختلف از ديرباز حاوي نمادهاي گوناگون بوده است.صمد بهرنگي از نويسندگان برجسته معاصر، در داستان‌هاي خود ازجمله «داستان ماهي سياه كوچولو» و «اولدوز و كلاغ‌ها» از نماد و نمادپردازي بارها و بارها بهره مي‌برد. نويسنده در اين جستار با تكيه بر مباني نمادپردازي در حوزه‌هاي مختلف روان‌شناسانه، طبيعت‌گرايانه، اجتماعي و... بر اين باور است كه ظهور و بروز نمادهاي سياسي اجتماعي اين اثر برجسته‌تر از نمادهاي روان‌شناسانه و طبيعت‌گرايانه است و نويسنده داستان با به‌كارگيري واژگان و اصطلاحات در مفاهيم نمادين، اوضاع سياسي و اجتماعي زمان خود را به تصوير كشيده است.