شناخت و بررسي آراية «حس¬آميزي» از منظر علم بيان( مجاز و استعاره)

حس¬آميزي، به عنوان صنعتي در بلاغت، دربردارندة مفهومي است كه از آميختن چند حواس با يكديگر و يا به¬ كارگيري حواس به جاي يكديگر حاصل مي¬شود، كه در اين ميان حس بينايي و عامل رنگ، مهم¬ترين شاخصه¬هاي اين حواس محسوب مي¬شوند. حس-آميزي به عنوان آرايه¬اي ادبي، بيشتر در حوزة علم بديع مورد بررسي قرار گرفته است، حال آنكه به دليل ماهيّتش در به كارگيري حواس به جاي يكديگر، دربردارندة شاخصة مشابهت و تناسب نيز هست و به همين دليل به حوزة استعاره نزديك مي¬شود و چون در واقع هر استعاره¬اي، مجازي است به علاقة مشابهت و در حس آميزي، حواس در معناي غير حقيقي خود به كار مي¬روند، از اين روي، ريشة اصلي حس¬آميزي برمي¬گردد به علم مجاز. پس با اين اوصاف، مي¬توان حس¬آميزي را در علم بيان نيز مورد نقد و بررسي قرار دارد كه البته اين تعلّق، به معناي نفي آن از حوزة علم بديع نيست، بلكه حس¬آميزي، محصولي است از چندين صنعت كه هم از فروع علم بيان و هم از تقسيمات علم بديع محسوب مي¬گردد.