بررسي نقش كالبدي،فرهنگي تكايا در بافت تاريخي گرگان

بافت تاريخي دوره قاجاريه در گرگان به تبع از منحصرترين بافتهاي قديم و بهم پيوسته در شمال ايران ميباشد كه از لحاظ فرمي كشيده ومنسجم تراز ديگر بافتهاي شهرهاي شمالي ايران بوده وداراي الگوهاي متنوع وتركيب خاص فرمي درپلان وحجم هندسي بوده است .ازنمونه هاي بارز دربافت تاريخي گرگان مركز محله ميباشد كه مركز محلات داراي عملكرد و هويت مذهبي و اجتماعي هچون تكيه بوده است . مركز محلات فضايي جهت پويايي و سرزندگي ساكنين محله بوده و در آداب و معاشرت ساكنين نقش بسزايي ايفا ميكند .در اكثر مركز محلات فضاهاي عملكردي همچون بازار ،تكيه ،مسجد ،قهوه خانه سنتي و كاركاه حلب كوبي ميباشد در اين ميان نقش تكايا از ارزش و اعتبارفرهنگي خاصي برخورداراست در شهرهاي ايراني – اسلامي تكايا مانند ساير اماكن عمومي عمدتا در مسير گذرگاههاي اصلي و فرعي شهر ساخته ميشدند و تكايا دربسياري از شهرها در بافت داراي جايگاه ويژه اي بوده اند ..درمركز محلات بيشترين فعاليت هاي اجتماعي و معيشتي شكل ميگيرد كه تكايا درشكل گيري اين عامل فرهنگي در ايام محرم نقش بسزايي داشته كه با وجوديت تكيه به نوعي به قوت مركز محله اضافه شده و به نوعي مردم در اين فضا با تجميع بر روابط اجتماعي تاكيد و بر ايجاد ديد و بازديد هاي ناخواسته در اين فضا نقش بسزايي داشته اند.روش پژوهش مبتني بر گونه شناسي انواع تكايا نسبت به مركز محله ودسترسي آنها ،و از مطالعات تفسيري –تاريخي حكايت ميكند .