مطالعه نظام‌هاي رتبه‌بندي در نظام‌هاي دانشگاهي

موسسات مختلفي در دنيا به كار رتبه بندي دانشگاه ها مي پردازند. بدين صورت كه با توجه به روش شناسي، محورها و شاخص هاي مورد ارزيابي خود، وضعيت و رتبه دانشگاه ها را نسبت به هم مشخص و منتشر مي كنند. رتبه بندي ها در دو سطح جهاني يا ملي صورت مي گيرند و از نظر پوشش موضوعي با توجه به ماهيت فعاليت هاي خود، به حوزه هاي مختلف آموزش، پژوهش، بين المللي و ... مي پردازند. از جمله ضرورت هاي توجه به نظام هاي رتبه بندي مي توان به اين نكته اشاره كرد كه با توجه به رقابت موجود بين دانشگاه ها در سطوح ملي و بين المللي، به طور كلي دانشگاه‌هايي كه جز دانشگاه‌هاي برتر قرار مي گيرند، موقعيت حضور موفق تري در سطوح بين المللي و شناساندن توانايي ها و امكانات خود در راستاي جذب هدفمند دانشجويان، اعضاي هيات علمي، حفظ حيات موسسه و كسب اعتبارات خواهند داشت. البته توجه صرف به حضور در رتبه بندي ها لزوما منجر به بهبود و ارتقا كيفيت دانشگاه نخواهد شد و از جمله عوامل مهم براي تضمين كيفيت حاصل از شركت در نظام هاي رتبه بندي، آسيب‌شناسي پس از حضور در راستاي شناسايي نقاط قوت و ارتقا نقاط قابل بهبود مي باشد. اگرچه ممكن است روش شناسي و شيوه ارزيابي هر يك از نظام هاي رتبه بندي به طور كامل و جامع تمام ابعاد در آموزش عالي را مورد بررسي و رتبه بندي قرار ندهد اما بعد ايجاد رقابت بين دانشگاه ها براي ارتقاي مدام وضعيت شاخص ها يكي از ابعاد بسيار مهم و قابل توجهي است كه تداوم آن ها را توجيه مي كند. در ابتدا روش شناسي نظام هاي رتبه بندي معتبر بين المللي بررسي خواهد شد و سپس به مطالعه تطبيقي و مقايسه اي بين نظام هاي موجود (با توجه به آخرين و به روزترين روش شناسي هر رتبه بندي) پرداخته مي شود همچنين شاخص هاي پر تكرار در نظام هاي رتبه بندي متفاوت نيز ارائه مي گردند. درانتها نيز با توجه به حضور دانشگاه هاي ايراني در نظام هاي رتبه بندي ضمن توجه به ماهيت فعاليتي آن ها، ضرورت شركت دانشگاه ها ( جامع، صنعتي،...) در نظام هاي ارزيابي مختلف به صورت مختصر پرداخته مي شود و پيشنهاداتي به منظور بهبود و ارتقا جايگاه دانشگاه ها ارائه مي گردد.