دانشگاه سازگارشونده پيچيده (CAU)-ارائه الگوي جديد در ارزيابي كيفيت دانشگاه ها

يكي از كاستي هاي مطالعات و بررسي هاي جامعه شناختي و تاريخي در ارزيابي كيفيت آموزش عالي اين است كه آن را تنها از نظر نهاد رسمي بررسي مي كنند و افكار تربيتي بدون ارتباط با متن سياسي، اقتصادي و اجتماعي به صورتي مستقل در نظر قرار مي گيرد. اين ديد جزئي نگر هر نوع درك عمقي را غير ممكن مي سازد. اين در حاليست كه دانشگاه، در زمره سيستمهاي سازگارشونده پيچيده است. به همين دليل در پژوهش حاضر به كشف الگويي مفهومي براي ارزيابي كيفيت دانشگاه بر اساس رويكرد سيستمهاي سازگارشونده پيچيده و اعتباريابي آن پرداخته شد. در اين راستا نياز بود كه در ابتدا ويژگي هاي دانشگاه سازگارشونده پيچيده، شناسايي و صورت بندي شود و الگويي مفهومي براي دانشگاه سازگارشونده پيچيده ارائه شود. بعد از كشف الگوي مفهومي ارزيابي كيفيت دانشگاهي، از اسناد مطالعاتي، براي اعبتاريابي آن، به شناسايي و صورت بندي ويژگي هاي دانشگاه در عصر امروز از نظر خبرگان علمي پرداخته شد. الگوي حاصل از نتايج مصاحبه با 9 خبره علمي با الگوي مفهومي حاصل از اسناد مطالعاتي مورد مقايسه قرار گرفت. بنابراين، روش مورد استفاده در اين پژوهش كيفي است. محقق تلاش نموده است از منطق و مبناي روشي و حداقل از منطق و ابزارهاي روش كيفي مفهوم سازي بنيادي يا گراندد تئوري استفاده نمايد. نتايج نشان داد كه الگوي مفهومي براي ارزيابي كيفيت دانشگاه به عنوان يك سيستم سازگارشونده پيچيده داراي مقوله هاي زير مي باشد: 1- تعامل محيط و سيستم، 2- مسئله كنترل (استقلال نسبي عناصر)، 3-تغيير و تكامل مداوم، 4- خودسازماندهي (خودتنظيمي، توان انتخاب، توان تصميم سازي، بازخورد)، 5- پيچيدگي (تعدد عوامل، تعامل عوامل، عدم قطعيت و پويايي. بدين ترتيب الگويي مفهومي براي دانشگاه سازگارشونده پيچيده ارائه گرديد.