تبيين نقش فضاهاي سبز شهري در افزايش تاب‌آوري شهري (با تاكيد بر قابليت باغات سنتي شهر قزوين)

حفظ محيط زيست به عنوان اصل هشتم از اصول تاب آورسازي شهرها و توسعه پايدار اهميت و لزوم پرداختن به اين مقوله را دوچندان مي كند. فضاهاي سبز شهري بخش مهمي از اكوسيستمهاي شهري است كه در دهه هاي متمادي عرصه توسعه ساخت و ساز شهري و تخريب و تبديل كاربري بوده اند. در اين ميان بيشترين آسيب متوجه اراضي زراعي و باغي مرغوبي است كه زماني حيات شهر بدان ها وابسته بود و علاوه بر عملكرد توليدي، محلي براي گذران اوقات فراغت و عنصر تدافعي شهر در مقابل برخي از مخاطرات طبيعي به شمار مي آمد. با توجه به روند رو به رشد تخريب اين فضاها و در پي آن، افزايش ميزان و شدت برخي مخاطرات و آسيب پذيرتر شدن شهرها، رويكرد تاب‌آوري توجه ويژه اي به اين مقوله داشته است. رويكرد اصلي پژوهش بر آن است تا يكي از جنبه هاي محيطي شهر را به تدقيق در زمينه افزايش تاب‌آوري مطالعه و تبيين نمايد. در اكثر پژوهش هاي پيشين معيارهاي تاب‌آوري به طور عام در سطح شهرها و مناطق مطالعه شده در حالي كه در نوشتار حاضر، تاثير پهنه باغات سنتي شهر قزوين در افزايش تاب‌آوري از جنبه هاي مختلف كه بخشي از معيارهاي تاب‌آوري را نيز شامل مي شود بررسي مي شود. بدين ترتيب از بين معيارهاي معرفي شده در منابع معتبر پهنه باغات به عنوان بخشي از محيط زيست شهري از جهات مختلف با معيارهاي اجتماعي (مشاركت، حس تعلق، خاطر انگيزي و پيوند با گذشته، انگيزش و غيره)، اقتصادي (اشتغال پايدار، تنوع اقتصادي، خودكفايي تامين غذا، منبع درامدي و غيره)، كالبدي- محيطي (تعريف ساختار، كاهش مخاطرات، اسكان موقت و غيره) و به طور محدودتري با جنبه هاي نهادي( افزايش تعامل مردم و نهادهاي محلي) مرتبط مي باشد. البته روشن است كه ميزان وزن اين ارتباط ها متفاوت بوده و همچنين با توسعه ادبيات تاب‌آوري و تبيين معيارهاي ديگر دامنه اين ارتباط و پيوستگي مي تواند گسترش يابد.