تاثير محرك غيرزيستي سديم نيتروپروسايد (SNP ) بر ميزان توليد رزمارينيك اسيد در نوشاخه هاي باززايي شده گياه دارويي پونه سا بي كرك ( Nepeta nuda L. )

رزمارينيك اسيد بهعنوان يكي از مهمترين تركيب فنلي با ارزش دارويي بالا در گونه هاي مختلف گياهي، داراي خواص زيستي متعددي از جمله ضد ويروسي، ضد باكتري، ضد تومور و ضد التهاب ميباشد. محركها )اليسيتورها( با توليد پيامهايي باعث تحريك توليد متابوليتهاي ثانويه در گياهان ميشوند. نيتريك اكسيد )محرك غيرزيستي( يك راديكال گازي پايدار است كه بهعنوان يك مولكول پيامرسان در گياهان عمل ميكند و در بسياري از فرايندهاي فيزيولوژيكي، نموي و همچنين پاسخ گياهان به تنشهاي محيطي شركت ميكند. با توجه به عدم وجود اطلاعات در مورد ميزان رزمارينيك اسيد و همچنين استفاده از تركيب SNP به عنوان محرك غيرزيستي در گياه دارويي پونهسا بيكرك، اثر آن در چهار غلظت )صفر، 25 ، 50 و 100 ميكرومولار( بر ميزان توليد رزمارينيك اسيد در كشت درون شيشهاي نوشاخههاي پونهسا بيكرك بررسي گرديد. ميزان رزمارينيك اسيد نمونهها پس از خشك شدن در دماي اتاق به روش HPLC مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از آناليز نمونهها، افزايش 37 / 7 درصدي محتواي رزمارينيك اسيد را در تيمار 25 ميكرومولار نيتريك اكسيد در مقايسه با نمونه شاهد )عدم كاربرد نيتريك اكسيد( مشخص كرد. همچنين با افزايش غلظت نيتريك اكسيد در محيط كشت كاهش شديدي را در ميزان رزمارينيك اسيد شاهد بوديم به طوري كه ميزان اين تركيب از 73 / 54 ميليگرم بر گرم وزن خشك در نمونه شاهد به 61 / 14 ميليگرم بر گرم وزن خشك در نمونه تيمار شده با نيتريك اكسيد 100 ميكرومولار رسيد . نتايج اين تحقيق علاوه بر مشخص كردن ميزان بالاي رزمارينيك اسيد در گياه دارويي پونهساي بيكرك، بهبود ميزان اين تركيب ارزشمند دارويي را با كاربرد محرك غيرزيستي نيتريك اكسيد در غلظت پايين نشان داد.