مسئوليت كيفري افرادي كه با محاربان دفاع و مقابله مي كنند

امنيت يك نياز اوليه، اساسي و هدفي متعالي براي زندگي اجتماعي است. نظام اجتماعي به ميزان برخورداري از امنيت، مشروعيت، مقبوليت و كارآمدي پيدا مي‌كند كه اين امر در جوامع امروزي از مهم‌ترين وظايف و تكاليف حكومت‌ها به حساب مي‌آيد. در واقع امنيت يكي از گريزناپذيرترين ارزشهاي امروز جوامع است كه ناظر بر تدارك سلامت افراد جامعه در مقابل اقدامات خشونت آميز و رفع دغدغه هاي ذهني شهروندان است. دو وجه تهديد و فرصت كه حكايت از دو روي يك سكه دارند، در امنيت اجتماعي نيز قابل مشاهده هستند. در واقع امنيت با جرم رابطه معكوس دارد كه در اين ميان برخي از افراد شيوه ي از بين بردن امنيت را در ارتكاب جرم جست و جو مي كنند كه محاربه يكي از اين جرايم است كه از لحاظ فقهي داراي مختصات خاص خويش است. اما در اين ميان برخي از افراد وجود دارند كه به مقابله و دفاع با محاربان اقدام مي كنند كه ممكن است اعمال اين دسته از افراد موجد آثار و تبعات دوگانه باشد، به نحوي ممكن است در برخي از موارد به امنيت اجتماعي كمك شاياني بنمايد اما در برخي از موارد انبارهاي خشم و غضب را شعله ورتر ساخته و چه بسا باعث بروز مصائب جبران ناپذيري در سطح اجتماع گردد. نگارندگان اين سطور مختصر، با تاكيد بر قوانين فعلي و نگاهي اجمالي به كتب معتبر فقهي و كلمات فقهاي عظام كه ستون فقرات نظام حقوقي اسلام را تشكيل داده است، پس از تبيين مفاهيمي چون محاربه، دفاع، مقابله و نيز پس از در نظر گرفتن فروض مختلف قضيه به بررسي امكان يا عدم امكان مسئوليت كيفري براي مقابله كنندگان با محاربان پرداخته است و در نهايت راهكار و پيشنهاداتي در اين خصوص ارائه داده است.