رويكردي انتقادي به توبه در ماده 114 قانون مجازات اسلامي

در فقه اسلامي راه هاي فراواني براي بازگشت مجرم و گناهكار به جامعه قرار داده شده است، يكي از مهم ترين اين راه ها توبه مي-باشد. قانونگذار اسلامي در هنگام قانونگذاري سعي دارد قوانيني را كه براي اداره كردن جامعه وضع مي كند، مطابق با شريعت اسلامي باشد و معافيت هايي كه در فقه براي گناهكاران در نظر گرفته شده را وارد قانون كند. توبه در فقه، يكي از مناسب ترين روش هايي مي باشد كه براي بازگشت مجرم و گناهكار، پيش رويش قرار داده شده است و مي توان گفت: توبه يكي از بهترين و مناسب ترين راه ها براي از ميان رفتن جرم و آثار آن بر روح و روان آدمي مي باشد. قانونگذار در اصلاحيه اي كه بر قانون مجازات اسلامي در سال 1392 انجام داده، توبه را به عنوان يكي از راه هاي تخفيف مجازات وارد كرده است و موادي را تحت عنوان «توبه مجرم» تحت عنوان «بند هفتم» در قانون پيش بيني كرده است كه از ماده 114 تا ماده 119 به اين مبحث اختصاص داده شده است.. قانونگذار سعي كرده است قوانين مربوط به توبه را مطابق با شرايطي كه در فقه براي توبه در نظر گرفته شده است، پايه-ريزي كند؛ ولي با بررسي و توجه در اين مواد روشن مي گردد كه برخي از ماده هاي مربوطه مانند ماده 114، مطابق با شرايط توبه كه در روايات آمده و مد نظر شارع است، نمي باشد. حتي تبصره 2 همين ماده به صورت كلي با روايات و فتاواي فقيهان در تعارض است. در اين مقاله پس از ارائه تعريفي جامع از توبه سعي شده است با بررسي ماده 114 و تبصره2 همين ماده قانون مجازات اسلامي ايرادات موجود در اين ماده و اختلاف اين ماده با شرايط توبه اي كه در فقه مورد نظر مي باشد، مشخص شود. در نتيجه در اين مقاله، اين موارد مشخص مي شوند و ميزان مطابقت آنها با فقه و فتاواي فقها مورد بررسي قرار گيرد و پيشنهادهايي براي اصلاح اين ماده ها ارائه مي شود.