بهينه سازي نسبت هاي اجزاي تشكيل دهنده بنزين يورو4 جهت دستيابي به عدد اكتان استاندارد، با استفاده از روش طراحي ازمايشات (DOE)در شركت پالايش نفت

همچنانكه تقاضاي جهاني براي اتومبيل هاي باكيفيت در حال افزايش است ،تقاضا براي انرژي مناسب جهت حمل و نقل نيز در حال افزايش مي باشد. يكي از نگراني هاي اصلي و عوامل محدود كننده در صنعت خودرو پديده ضربه موتور است[1]. ضربه موتور يا (knock)زماني كه مراحل سوخت و ساز در موتور درست نباشد به وجود مي ايد. حال در صورت ظهور پديده Knock قبل از رسيدن پيستون به بالاترين وضعيت، انفجار به صورتِ زودهنگام (بدون جرقه شمع‌ها) صورت مي‌گيرد و فشار بسيار زيادي بر روي پيستون اعمال مي‌شود كه در نتيجه پيستون به ديواره‌ي سيلندر ضربه مي‌زند و باعث توليد آوايي نامطلوب مي‌شود[2]. كيفيت بنزين با عدد اكتان آن سنجيده مي‌شود[3]. در كشور ايران بنزين با دو نوع كيفيت عرضه مي‌شود. يكي اصطلاحا معمولي و ديگري سوپر ناميده شده است. معمولا تمامي خودروهاي جديد نيازمند سوخت‌ با اكتان بالا (سوپر) مي‌باشند. مواد نفتي و فراورده هاي پالايشگاه در مخزن هاي گوناگون انبارمي شود، سپس حجم هاي مشخصي از مواد نفتي برابر محاسباتي كه به وسيله برنامه ريزي پالايش انجام مي شود، به مخزن هاي امتزاج منتقل و پس از اميختگي و افزوده شدن مواد افزودني، به فراورده هاي نهايي تبديل مي شوند[4]. تعيين درصدهاي حجمي مناسب اجزاي توليدي به طوريكه عدد اكتان مخلوط مطابق استاندارد باشد و همزمان مسائل زيست محيطي نيز رعايت شود، فرايندي زمانبر،پر هزينه و داراي محاسبات سنتي نسبتا پيچيده اي است. عدد اكتان را مي توان به دو روش تعيين كرد:روش پژوهشي(RON) و روش موتور(MON) . عدد اكتان به روش موتور براي يك سوخت ، هميشه كمتر از عدد اكتان بدست امده از روش پژوهش است در اين پژوهش سعي شده است تا با بكارگيري روش طراحي ازمايشات (DOE )در فرايند مخلوط سازي اجزاي بنزين يورو 4 توليدي در يكي از شركت هاي پالايش نفت ايران قدمي در راستاي دستيابي به نتايج مطمئن تر،صرفه جويي در زمان ،كاهش قابل ملاحظه در تعداد ازمايشات مخلوط سازي بنزين واز همه مهمتر تعيين نقطه بهينه نسبتهاي مطلوب اجزاي مخلوط با توجه به تغيير دلخواه در ميزان متغير پاسخ (در اينجا عدد اكتان بنزين) برداشته شود