كاربرد منابع كربني در بسترهاي دنيتريفيكاسيون براي حذف نيترات از زهاب كشاورزي

چكيده افزايش آبياري و بكار بردن آب¬هاي با كيفيت پايين باعث افزايش شوري و همچنين ماندابي اراضي در سال¬هاي اخير شده است. زهكشي و آبشويي مناسب مؤثرترين روشي است كه در شرايط كنوني مي¬تواند براي جلوگيري از روند شور شدن اراضي به كار برده شود. يكي از مهم‌ترين مشكلات سيستم¬هاي زهكشي، آبشويي نيترات و ورود آن به منابع آب سطحي مي¬باشد. افزايش غلظت نيترات در منابع آب باعث ايجاد مشكلاتي براي انسان¬ها و حيوان¬ها مي‌گردد. فرايند دنيتريفيكاسيون يكي از راه¬كارهاي مناسب براي حذف نيترات از آب¬هاي آلوده به نيترات مي¬باشد. يكي از استراتژي¬هاي ممكن جهت حذف نيترات استفاده از بسترهاي دنيتريفيكاسيون است. در واقع بسترهاي دنيتريفيكاسيون يك تكنولوژي ساده و نسبتا ارزان هستند كه در آن¬ها از منابع كربن جهت تسهيل دنيتريفيكاسيون استفاده مي¬شود. شدت انجام دنيتريفيكاسيون به منابع كربني مورد استفاده در بسترهاي دنيتريفيكاسيون بستگي دارد. مواد كربني كه از آن¬ها در بسترهاي دنيتريفيكاسيون استفاده مي¬شود بايد با محيط سازگار باشند. يعني محصول واكنش اين ماده و نيترات، نبايد هيچ گونه اثر بدي روي طبيعت اطراف خود بگذارد، همچنين خود آن نبايد به يك منبع آلودگي در آينده تبديل شود. براي اينكه هزينه¬هاي ناشي از بسترهاي دنيتريفيكاسيون حداقل مقدار باشد، بايد موادي انتخاب شود كه دوام طولاني داشته و در طول زمان در اثر واكنش زوال پيدا نكنند و همچنين ماده مورد نظر بايد كمترين مزاحمت را، براي حركت آب درون خود فراهم كند. لذا مطالعات آزمايشگاهي براي تشخيص ماده¬ي كربني مطلوب بايد به مدت حداقل يك سال انجام شود و سرانجام ماده¬ي كربني كه بين هزينه و در دسترس بودن آن و همچنين سرعت واكنش آن تعادل باشد انتخاب شود. در اين مطالعه به بررسي طيف وسيعي از منابع كربن و عملكرد آن¬ها در بسترهاي دنيتريفيكاسيون جهت حذف نيترات از زهاب كشاورزي پرداخته شده است. واژه هاي كليدي: زهكشي، آبشويي نيترات، فرايند دنيتريفيكاسيون، بسترهاي دنيتريفيكاسيون، منابع كربن، ماده ي كربني مطلوب