بررسي عكس العمل گياه دارويي رازيانه به تغذيه ارگانيك و شيميايي تحت رژيم هاي مختلف آبياري

چكيده به منظور بررسي اثر كودهاي آلي و شيميايي بر خصوصيات گياه دارويي رازيانه (Foeniculum vulgare Mill) در شرايط متفاوت فراهمي آب آبياري، آزمايشي بصورت كرت¬هاي خرد شده و در قالب طرح بلوك¬هاي كامل تصادفي در منطقه فريمان صورت گرفت. عامل اصلي شامل بر سطوح دور آبياري (6، 9 و 12 روز) و سطوح عامل فرعي شامل شاهد (عدم مصرف كود)، 4 تن ورمي كمپوست، 8 تن ورمي كمپوست، و كود شيميايي NPK بودند. نتايج اين پژوهش نشان داد عملكرد تر پيكر رويشي گياه رازيانه به شدت تحت تأثير تنش خشكي ناشي از افزايش فواصل آبياري كاهش يافت. از طرف ديگر كودهاي آلي و شيميايي اثر مثبتي بر عملكرد پيكر رويشي گذاشتند و بيشترين عملكرد از تيمار 8 تن ورمي كمپوست و كود شيميايي توصيه شده بدست آمد. عملكرد دانه رازيانه بيشترين مقادير را در دور آبياري 6 روز بدست آورد. افزايش عملكرد دانه در نتيجه كاربرد كود شيميايي نسبت به ساير تيمارها بيشتر بود. كارايي مصرف آب رازيانه در مورد پيكر رويشي با افزايش دور آبياري به طور معني داري بهبود يافت، در حالي كه كارايي مصرف آب دانه تحت تأثير سطوح مختلف آب آبياري اختلاف معني داري نشان نداد. از طرف ديگر اثر كودهاي آلي و شيميايي بر كارايي مصرف آب رازيانه معني دار بود كه اين افزايش در مورد عملكرد دانه چشمگيرتر بود. از نتايج بدست آمده چنين برمي آيد كه مي توان با افزايش دور آبياري تا 9 روز و كاربرد كودهاي آلي از طريق بهبود كارايي مصرف آب در راستاي بهره وري مصرف آب و توليد محصول سالم در گياه رازيانه گام برداشت. واژگان كليدي: آب آبياري، رازيانه، عملكرد، كود آلي، كود شيميايي، كارايي مصرف آب.