نمادشناسي عنصر نور در مسجد شيخ‌لطف‌الله

عنصر نور و نورپردازي در معماري سنتي ايران همواره جايگاه ويژه‌اي داشته و به ويژه موجب ايجاد حالات معنوي و عرفاني در فضاي مساجد مي‌شده است. هنر اسلامي عنصر نور را اساسا به عنوان تمثيلي از جلوه وجود مطلق به كار مي گيرد. استفاده از نور در معماري اسلامي به نوعي كيمياگري كردن است. در معماري مسجد شيخ‌لطف‌الله اصفهان كه از شاهكارهاي معماري و كاشيكاري قرن يازدهم است و به فرمان شاه عباس اول در مدت هجده سال بنا شده است، عنصر نور نمادي از نورالهي و موجب حضور قلب مومن نمازگزار بوده و همچنين عنصر نور در اين مسجد داراي ويژگي‌هايي است كه علاوه بر نقش كاركردي داراي نوعي سمبوليسم و نمادگرايي نيز مي باشد. هدف از اين پژوهش اين است كه چگونگي استفاده از عنصر نور در نمادين ساختن فضا و همچنين نمادين بودن عنصر نور را در فضاي مسجد شيخ‌لطف‌الله بررسي كند. پژوهش حاضر به صورت توصيفي- تحليلي و در بستر مطالعات كتابخانه اي صورت گرفته نشان مي‌دهد كه عنصر نور به صورت نمادين در ملكوتي ساختن فضاي مسجد بوده و همچين نمادي از نور الهي و حضور خداوند مي باشد. به نحوي كه نور در نقش تذكر به مصداق آيه‌ي الله نورالسماوات و الارض ايفاي وظيفه مي‌كند.