بازشناسي جايگاه صدا در معماري اسلامي – ايراني

ما انسانها واقعيت پرسرو صدايي «ساخته ايم»كه بعضا از شدت صداي فراگيرش گاه وادار مي شويم به خلوتي «بي صدا» پناه ببريم و «سكوت» را تجربه كنيم تا به خيال خام خود «صدا» را در واقعيت بي واسطه اش محو كنيم. در اينجاست كه معماري منجر به ظهور و تجلي صدا مي شود و صدا از مرز ماده عبور مي كند و به معنا مي رسد. به همين جهت صدا زيباترين هديه خدايي است و معماري نيز زيباترين هديه خداوند به بشراست. لذا در صدا بايد خيري خدا جويانه باشد تا بتواند براي شنوندگانش سودمند واقع شود. شايد بتوان اين خير را در نحوه تجلي صدا كه حقيقتي در معناي كليست را، در معماري ايراني كنكاش نمود. معماري ايراني نيز اين خير را در كالبد خويش دارد كه همانا هدف آن سود رساندن به انسانهاست. دراين مقوله با هدف تحليل نظام ساختاري صدا بر معماري و تاثيرپذيري ساختار شكلي و مفهومي آن بر زمينيان سعي براين شده است تا اين ادراك بواسطه معماري به روش تحليلي- مروري نمود پيدا كند. همچنين سه نمونه موردي از مصاديق صدا كه در باغهاي ايراني، مسجد و مناره و... خودنمايي مي كند، مورد بحث قرارداده شده است و پس از بررسي چنين برمي آيد كه ضرورت پژوهش اين جستار ازحيث معنايي و ادراكي بواسطه معماري چه بسا باعث ملكوت دروني هرانساني گردد.