كليدواژه :
آمايش سرزمين , طرح¬هاي توسعه¬ي شهري , برنامه ريزي , ناكارآمدي
چكيده فارسي :
بيش از ۶۰ سال از عمر برنامه ريزي شهري در ايران مي گذرد، حاصل برنامه ريزي شهري در اين مدت تهيه طرحهاي توسعه شهري جامع، تفصيلي و هادي و اجراي آن در شهرهاي مختلف ايران مي باشد، اما نتيجه اين طرحها در مديريت ، توسعه و پاسخ دهي به نيازهاي مختلف اقتصادي، اجتماعي و به ويژه كالبدي از كارنامه قابل قبولي برخوردار نمي باشد، اين طرحها با نقاط ضعف و ناكارآمدي مختلفي از جمله فقدان مديريت توانمند و بدنه كارشناسي در ساختار سازماني شهرداريها، نبود پشتوانه منابع مالي از سوي دولت براي اجراي اهداف پيش بيني شده به ويژه خدمات عمومي، ضعف روش شناسي و اتكاي اين طرحها به روشهاي كمي و سرانه ها و غيره روبرو هستند. اما يكي از مهمترين خلاء ها و ناكارآمدهاي اين طرحها فقدان طرحهاي كلان فرادست ملي و منطقه اي جنس آمايش سرزمين مي باشد، كه نبود اين طرح ها از ابعاد مختلف اقتصادي، اجتماعي، زيست محيطي موجب بلاتكليفي و سردرگمي طرحهاي محلي مي شود. اين مقاله جايگاه طرحهاي آمايش سرزمين در ترسيم چشم انداز توسعه فضايي در مقياس ملي و منطقه اي و همچنين نقشي كه طرحهاي محلي همچون جامع، هادي شهري و روستايي در اجرا و عملياتي نمودن اهداف طرحهاي كلان داشته باشند، را بررسي كرده است. نتايج اين تحقيق نشان مي دهد كه در صورتيكه اهداف طرحهاي آمايش سرزمين در سطوح و سلسله مراتب پايين برنامه ريزي از ضمانت اجرايي برخوردار باشد بسياري از مشكلات و مسائل مربوط به برنامه ريزي شهري و منطقه¬اي كشور از جمله تخريب اراضي حاصلخيز كشاورزي و باغات، توسعه گسيخته و پراكنده سكونتگاههاي شهري و روستايي، مكان گزيني نامناسب شهركهاي صنعتي، آلودگي هوا و مشكلات زيست محيطي، مخاطرات طبيعي و غيره، قابل حل خواهد بود.
چكيده لاتين :
Over 60 years of urban planning life in Iran, the result of urban planning during this period is the preparation of comprehensive, detailed and conducting urban projects and implementation in different cities of Iran. But the result of these plans is not to be considered as an acceptable record in managing, developing, and responding to different economic, social and, in particular, physical and financial needs, these schemes have different weaknesses and inefficiencies, including: Lack of competent management and body of experts in the organizational structure of municipalities, the lack of financial backing by the state to implement the projected goals of public services, the lack of methodology and reliance on these projects in quantitative and per capita terms, etc. But one of the most important drawbacks and inefficiencies of these projects is the lack of large-scale national and regional plans for land-use planning, that the lack of these projects from various economic, social, and environmental dimensions causes uncertainty and confusion in local plans. This article examines the status of land allocation plans in designing the national and regional scale of spatial development, as well as the role that local, comprehensive, urban and rural initiatives play in the implementation and operation of the objectives of large-scale projects. The results of this research show that if the objectives of land allocation plans at the levels and the hierarchy of planning have a guarantee of execution, many problems and issues related to urban and regional planning of the country, including the destruction of fertile agricultural lands and gardens, development Dispersed urban and rural settlements, inappropriate location of industrial settlements, air pollution and environmental problems, natural hazards, etc., can be solved.
