تاثير تمركز صنعت خودرو بر اشتغال در ايران

صنعت خودرو، به لحاظ نقش حساس آن در زندگي افراد جامعه، سودآوري فوق العاده، اشتغال زايي و گردش مالي وسيع، مورد علاقه و رقابت بسياري از كشورها و شركت هاي بزرگ بين المللي مي باشد وتمركز از جمله متغيرهاي ساختاري بازار است كه بر اساس آن مي توان اندازه رقابت را مورد سنجش قرار داد. هدف از اين پژوهش اندازه گيري تمركز صنعت خودرو در ايران به كمك داده هاي سالانه در بازه زماني 93-1371 با استفاده از شاخص هاي هرفيندال-هيرشمن و نسبت تمركز است وسپس تاثير تمركز صنعت خودرو بر سطح اشتغال به روش ARDL برآورد شده است. نتايج نشان مي دهد شاخص هرفيندال-هيرشمن بين5379-3677 و نسبت تمركز دو بنگاه برتر (ايران خودرو و سايپا) بين 6/92-2/79 درصد در نوسان بوده اند كه ارقام شاخص هاي محاسبه شده تاييدكننده درجه تمركز بالا در اين بازار مي باشند. همچنين نتايج برآورد با استفاده از مدل خودتوضيح با وقفه هاي گسترده (ARDL) نشان مي دهد كه شاخص تمركز در هر دو دوره كوتاه مدت (0.014) و بلندمدت (0.079) به طور منفي و معنادار بر سطح اشتغال تاثير گذار بوده به طوري كه افزايش شاخص تمركز (افزايش انحصار) فرآيند ايجاد اشتغال را بهبود نمي بخشد. ضريب جمله خطا (ECM) بدست آمده در اين مدل نشان مي دهد كه در هر دوره 0.18 از عدم تعادل در اشتغال تعديل شده و به سمت روند بلندمدت خود نزديك شده است.