كاربرد روش‌هاي دو ارزشي و Fuzzy AHPدر ارزيابي تناسب اراضي شاليزاري

Application of Boolean and Fuzzy AHP approaches for land suitability evaluation in paddy fields

در روش‌هاي كلاسيك و رايج ارزيابي تناسب اراضي به ‌دليل استفاده از منطق دو ارزشي بولين، طبيعت و ذات پيوسته سيماي اراضي و تغييرات خاك كه باعث عدم قطعيت در اندازه‌گيري‌ها مي‎شود، مورد توجه قرار نگرفته است. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ، ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﺑﺮﺍﻱ برنج در منطقه سنگر و سراوان استان گيلان ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻧﻈﺮيه ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺎﻱ ﻓـﺎﺯﻱ و روش ﻭﺯﻥ ﺩﻫـﻲ ﻓﺮﺁﻳﻨـﺪ تحليل سلسله مراتبي (AHP) با روش‌هاي ﺭﺍﻳﺞ ﻭ ﺳﻨﺘﻲ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺍﺭﺍﺿﻲ مانند روش پارامتريك ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷـﺪﻩ ﺍﺳـﺖ. ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﺷـﺎﺧﺺ‌هاي ﺍﺭﺍﺿﻲ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﺵﻫﺎﻱ ﻓﺎﺯﻱ و ﭘﺎﺭﺍﻣﺘﺮﻳﮏ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺭﻭﺵ ﻓﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺍﺭﺍﺿﻲ، ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻓﺰﺍيش ﺷـﺎﺧﺺاراضي ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. همبستگي ﺑﻴﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﻭ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻭﺵ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻧﻈرﻳـﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪﻫـﺎي فازي(r2=0.88) بيشتر از روش پارامتريك (r2=0.81) بوده است. همبستگي بيشتر شاخص اراضي محاسبه شده توسط روش‌ Fuzzy AHP با عملكرد مشاهده شده، در مقايسه با روش پارامتريك نشان داد كه نتايج روش Fuzzy AHP با شرايط طبيعي حاكم بر منطقه همخواني بيشتري داشته و از دقت بالاتري برخوردار مي‌باشد.

Classical methods and common land evaluation due to the use of Boolean logic, continuous nature of land and soil variations that cause uncertainty in the measurements, it is not considered. In the present study, land evaluation for rice in the regions of Saravan and Sangar province of Gilan compared by using fuzzy set theory and weighting method Analytical Hierarchy Process (AHP) with conventional and traditional methods such as parametric land evaluation method.and the results obtained from fuzzy methods compared with those from conventional methods. Comparison of fuzzy and parametric land indices showed that fuzzy approach has increased the land indices in all of land units. The correlation coefficient between land index and observed yield in the study area for fuzzy approach based on AHP method and parametric approach were 0.88 and 0.81, respectively and showed that Fuzzy AHP method results more consistent with the natural conditions of the region and is more accurate.