بررسي ارتباط برخي ويژگي‌هاي خاك با حدود آتربرگ در يك شيب‌تپه با فرسايش خميري‌شكل

حدود آتربرگ يكي از خصوصيات مكانيكي خاك مي‌باشند كه با استحكام و مقاومت خاك در مقابل فرسايش ارتباط داشته و از ويژگي‌هاي مهم و اساسي خاك‌هاي ريزدانه (رس و سيلت) است. حد خميري، حد رواني و شاخص خميري مي‌توانند پايداري خاك‌دانه‌ها را در برابر پراكنش و نيز مقاومت خاك‌ در برابر جريان يافتن نشان دهند. بنابراين حدود آتربرگ عامل مهمي در وقوع انواع فرسايش به‌ويژه فرسايش خميري‌شكل مي‌باشد. با شناخت تأثير ساير ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك بر روي اين شاخص مكانيكي، امكان دستيابي به روش‌هاي جلوگيري از خطرات و خسارات ناشي از گسترش فرسايش خميري‌شكل فراهم مي‌شود. در اين پژوهش نيز ارتباط برخي از ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي خاك و حدود آتربرگ در شيب‌تپه‌اي مارني كه فرسايش خميري‌شكل در آن رخ داده بود، مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور در گام نخست سه پروفيل به ترتيب در بالاي شيب تپه (بيش‌ترين فرسايش)، ميانه شيب‌تپه (فرسايش متوسط) و انتهاي شيب‌تپه (كم‌ترين فرسايش) حفر و پس از تشخيص و تعيين لايه هاي خاك، نمونه‌برداري خاك در عمق‌هاي گوناگون انجام گرديد. سپس در هريك از نمونه ها ويژگي هاي فيزيكي، مكانيكي و شيميايي اندازه گيري گرديد. نتايج نشان داد كه هم‌بستگي ميان حدود آتربرگ با ويژگي‌هاي مختلف خاك در هر قسمت از شيب‌تپه متفاوت است به گونه‌اي كه ظرفيت تبادل كاتيوني بيش‌ترين تأثير را بر حد روانيR=0.92) ) و درصد شن كل بيش‌ترين تأثير را بر حد خميريR=0.86) ) در پروفيل پايين شيب‌تپه داشتند. ظرفيت‌تبادل‌كاتيوني نيز بيش‌ترين تأثير را بر حد رواني و درصد ماده آلي بيش‌ترين تأثير را بر حد خميري در پروفيل مياني شيب‌تپه داشتند. در پروفيل بالايي شيب‌تپه نيز CEC بيش‌ترين تاثير را بر حد رواني و شاخص خميري خاك داشت.