بررسي توليد، تنوع و غناي گونه و ارتباط آن با برخي از عوامل محيطي در چمنزارهاي كوهستاني استان اردبيل

چمن‌زارهاي كوهستاني واقع در دامنه¬هاي كوهستان سبلان و ارتفاعات طالش (باغرو)، تحت تأثير اقليم‌هاي هريكاني، سيبري و مديترانه¬اي از ويژگي‌هاي خاصي ازنظر منظر طبيعي و تنوع گونه¬هاي گياهي برخوردار مي¬باشد. به‌منظور بررسي توليد، تنوع و غناي گونه و ارتباط آن با برخي از عوامل محيطي، ده منطقه معرف از چمنزارهاي كوهستاني شناسايي و در هر منطقه يك توده معرف انتخاب گرديد. در داخل توده معرف بر روي سه ترانسكت با 30 پلات نمونه‌گيري، فاكتورهاي مانند: تعداد گونه، درصد پوشش تاجي ، درصد فراواني گونه¬ها و توليد علوفه اندازه‌گيري گرديد. جهت ارزيابي تنوع از شاخص شانون-وينر (Shannon-Wieners) ، غناي گونه با شمارش تعداد گونه و توليد علوفه از روش قطع و توزين استفاده گرديد. جهت بررسي ارتباط بين تنوع و عوامل محيطي از رگرسيون چند متغيره به روش گام‌به‌گام استفاده شد. نتايج بررسي نشان داد كه 87 ٪ تغييرات تنوع گياهي را مربوط به متغيرهاي مانند درصد پوشش تاجي گياهي، بيومس (توليد علوفه)، جهت جغرافيايي و مقدار فسفر خاك (p) بوده است، به‌طوري كه مقدار تنوع با متغيرهاي مانند درصد پوشش تاجي گياهي، مقدار بيومس، جهت شرقي بودن رابطه مثبت و با مقدار فسفر خاك (p) رابطه منفي داشت، بيشترين تنوع در چمنزارهاي واقع در ارتفاع 2300 متري از سطح آب¬هاي آزاد بود. رويشگاه‌هاي كه ازلحاظ تنوع گونه گياهي و غناي گونه برخوردار مي¬باشند به‌عنوان ذخيره‌گاه توارثي گياهان محسوب شده و نتايج اين بررسي مي¬تواند در شناخت اين‌گونه ذخيره¬گاه¬ها و برنامه‌هاي حفاظتي آن‌ها مفيد واقع گردد.