بررسي پتانسيل آللوپاتي گياه ارزن بر صفات جوانه زني شاهي ,شنبليله و ريحان

سابقه و هدف: پديده آللوپاتي يك تداخل بيوشيميايي بين گياهان يا گياهان با ميكروارگانيسم¬هاست كه بر جوانه زني، رشد وتكوين ساير گونه¬هاي گياهي از طريق توليد تركيبات شيميايي اثر مي¬گذارد. آللوپاتي بيش از 2000 سال است كه شناخته شده است. استفاده ازخواص آللوپاتيك گياهان براي مديريت علف¬¬هاي هرز به علت امكان كاهش استفاده از علف ¬كش¬هاي گران قيمت، مصنوعي و آلاينده، پيشنهاد شده است. ارزن گياهي سريع الرشد با كمترين نياز آبي است كه مي¬تواند براي توليد بالاترين بيوماس مفيد باشد ولي تا كنون تحقيقي در زمينه خواص آللوپاتي آن صورت نگرفته است. به منظور بررسي توقف آللوپاتيكي گياهان شاهي(Lepidium sativum L.)، شنبليله(Trigonella foenum-graecum L.) و ريحان (Ocimum basilicum L.) توسط گياه ارزن (Panicum miliaceum L.) در شرايط آزمايشگاهي، ارزيابي زيستي جوانه زني انجام شد. هر آزمايش در طرح كاملا تصادفي با پنج تكرار انجام شد. جوانه زني در يك دوره هفت روزه ثبت گرديد. عصاره آبي بخش¬هاي مختلف گياه (ساقه، ريشه، مخلوط ساقه و ريشه)با غلظت¬هاي 25%، 50%، 75%(وزني-حجمي) (براساس وزن خشك گياه) ارزن براي دانه¬هاي گياهان مورد آزمايش تهيه شد. عصاره تمام بخش¬هاي گياه كاهش معني¬داري بر درصد جوانه زني(GP)، سرعت جوانه زني(GR)، ميانگين سرعت جوانه زني(MGR)، ميانگين زمان جوانه زني (MTG) و كاهش جوانه زني(RGP)در مقايسه با شاهد تيمار شده با آب مقطر، نشان داد. در تاثير كلي بازدارندگي بر جوانه زني و رشد گياهچه گياهان مشخص شد بالاترين اثر را عصاره ساقه و سپس مخلوط ريشه و ساقه داشته و كمترين مربوط به عصاره ريشه بود. نتايج نشان داد كه غلظت¬هاي بالاتر در مقايسه با غلظت¬هاي پايين¬تر، بيشترين تاثير بازدارندگي بر جوانه زني و رشد گياهچه گياهان را داشتند. رابطه اثر متقابل غلظت×اندام ×گياه نيزبا صفات فوق معني¬دار بود ولي با طول ريشه چه(RL)، طول ساقه چه(EL)، وزن خشك ريشه چه(RW)، وزن خشك ساقه چه(EW) تاثير معني¬داري نداشت. با توجه به نتايج، بيشترين و كمترين اثر بازدارندگي عصاره ساقه ارزن بر پارامترهاي رشد گياهان، به ترتيب در ريحان و شنبليله مشاهده شد. ارزن مي¬تواند به عنوان يكي از علف كش¬هاي طبيعي در مديريت كنترل علف هرز به كار برده شود.