بررسي تاثير نوسانات دمايي بر جوانه¬زني بذر دو گونه گندمي چندسالهMelica ciliata L. وPoa bulbosa L

گياهان در تمام مراحل زندگي تحت تاثير عوامل محيطي زيستگاه خود مي¬باشند. دما يكي از عوامل محيطي است كه علاوه بر تاثيري كه بر القاء يا شكست خواب دارد، جوانه¬زني بذر را نيز تحت تاثير خود قرار مي¬دهد. اثر دما را با توجه به شرايط زيستگاه به دماي ثابت و دماي متناوب تقسيم بندي مي¬كنند. در اين مطالعه نمونه بذر دو گونه¬ي گندمي چندساله Melica ciliate L. و Poa bulbosa L. جمع¬آوري شده از پارك ملي گلستان تحت دو دماي متناوب(10-20) درجه سانتي¬گراد و (15-25) درجه¬ سانتي¬گراد و همچنين دماي ثابت(20) درجه سانتي¬گراد به مدت 45 روز در ژرميناتور قرار داده شد. بررسي جوانه¬زني در10 روز ابتدايي به صورت مستمر و سپس هر 4 روز يك¬بار تا پايان دوره صورت گرفت و دو پارامتر سرعت و درصد جوانه¬زني اندازه گيري شد. نتيجه تست بيانگر اين است كه تيمارهاي دمايي اعمال شده در سطح (P 0.05) تاثير معني¬داري بر سرعت جوانه¬زني در هر دو گونه گذاشت. همچنين افزايش معني¬دار در درصد جوانه¬زني گونه¬ي P. bulbosa مشاهده شد ولي تاثير نوسانات دمايي بر درصد جوانه¬زني گونه¬ي M. ciliata معني¬دار نبود. در بين تيمار¬هاي دمايي اعمال شده، گونه¬ي M. ciliata سريع¬ترين سرعت جوانه¬زني در تيمار دمايي متناوب ( 15-25) درجه سانتي¬گراد، 78/2± 16 و در گونه¬ي P. bulbosa سريع¬ترين سرعت جوانه¬زني براي تيمار دمايي (15-25) درجه سانتي¬گراد، 12/1± 44/12 مشاهده شد. بيشترين درصد جوانه¬زني در گونه¬ي M. ciliata در دماي ثابت(20) درجه سانتي¬گراد، 5/1± 5/98 و در گونه¬ي P. bulbosa بيشترين درصد جوانه¬زني در دماي متناوب(10-20) درجه سانتي¬گراد، 9/4± 74 بود. حفظ قابليت جوانه¬زني اين دو گونه در نوسانات دمايي مورد مطالعه بيانگر اين است كه در صورت مساعد بودن ديگر عوامل محيطي در شرايط دمايي متفاوت(متناوب و ثابت) به خوبي جوانه مي¬زنند. چنين سازگاري وسيعي به دما ممكن است فرصت را براي توليد بذر و پراكنش بيشتر گونه مهيا كند.