تاثير جهت دامنه بر ويژگي¬هاي كمي و كيفي گيلاس وحشي Cerasus avium L))

گيلاس وحشي يكي از درختان پهن¬برگ و مرغوب جنگل¬هاي شمال و ارسباران محسوب مي¬شود كه به¬طور پراكنده در رويشگاه-هاي خاص گسترش دارد. با توجه به ارزش بالاي چوب اين گونه مي¬توان در غني¬سازي توده¬هاي جنگلي، فعاليت¬هاي بيشه-زراعي و احياي توده¬هاي جنگلي تخريب شده ارسباران از آن استفاده كرد. هدف از اين بررسي، تعيين ويژگي¬هاي كمي و كيفي پايه¬هاي گيلاس وحشي در جهت¬ها مختلف جغرافيايي است. منطقه مورد مطالعه حوزه كليبر¬چاي و ايلگنه¬چاي جنگل¬هاي ارسباران است. در سه دامنه ارتفاعي از 1000 - 700 متر، 1500 -1000 متر و 2000-1500 متر و در سه جهت اصلي، 5 قطعه نمونه دايره¬اي شكل 5 آري به صورت تصادفي در رويشگاه¬هاي گيلاس وحشي پياده¬گرديد (در مجموع 45 قطعه نمونه). سپس قطر برابر سينه تمام گونه¬ها، قطر بزرگ و كوچك تاج پايه¬هاي گيلاس وحشي، ارتفاع نزديك¬ترين و قطورترين درخت به مركز قطعه نمونه همچنين منشا و سلامت پايه¬ها مورد ارزيابي قرار¬گرفت. نتايج نشان داد كه ميانگين قطر برابر سينه (سانتي¬متر) در دامنه¬هاي شمالي (30/12) به¬طور معني¬داري بيشتر از دامنه¬هاي غربي (58/10) و دامنه¬هاي شرقي (61/10) است (α=.05). همچنين ميانگين قطر تاج (متر)پايه¬هاي گيلاس وحشي در دامنه¬هاي شمالي (32/3) به¬طور معني¬داري بيشتر از دامنه¬هاي شرقي (78/2) و دامنه¬هاي غربي (7/1) است. در توده¬هاي مورد بررسي گيلاس وحشي به¬صورت گونه همراه ظاهر شده و بيشترين درصد آميختگي آن در جهت غربي (4/15%) ثبت شد. بيش از 5/64% پايه¬هاي گيلاس وحشي قرار¬گرفته در قطعات نمونه سالم و 9/77 % آنها شاخه¬زاد هستند. وضعيت كيفي توده¬هاي مورد بررسي در دامنه¬هاي شمالي مناسب¬تر از دو دامنه ديگر است.