بررسي نياز رويشگاهي گونه كيكم Acer monspessulanum L. در جنگلهاي ارسباران، آذربايجان شرقي (ايران)

تحقيق حاضر به منظور شناخت نياز رويشگاهي گونه كيكم در سال 1392 در جنگلهاي ارسباران (شمال غرب ايران) انجام گرديده است. مساحت منطقه مورد مطالعه 14000 هكتار تعيين گرديد كه شامل زير حوزه ستن چاي از حوزه كليبرچاي به مساحت 13335هكتار و قسمتي از حوزه ايلگنه چاي به مساحت 665 هكتار مي باشد. در منطقه مورد نظر در داخل فرمهاي مختلف زمين ‌(زمين مسطح، دره، دامنه) و در جهات جغرافيايي متفاوت (شمالي، شرقي، جنوبي و غربي) تعداد 11 قطعه نمونه ده آري (1000متر مربعي) انتخاب گرديد. انتشار گونه كيكم Acer monspessulanum L. در محدوده ارتفاعي 800 تا 1700 متر از سطح دريا انتشار دارد. بافت خاك رويشگاه مورد مطالعه، لومي شني، لومي و لوم رسي شني مي باشد و اسيديته آنها در رويشگاه هاي گونه كيكم در ناحيه ارسباران بين 8/6 تا 14/8 متغير است. ماده آلي خاك در رويشگاه هاي گونه كيكم از 4/1 تا 7/13 درصد متغير است. حداكثر ارتفاع درخت با 12 متر در فرم دامنه و در جهت هاي جنوبي و شمالي مشاهده گرديد و قطر برابر سينه درختان كيكم از 5 تا 31 سانتي متر در نوسان مي باشد. ضريب همبستگي بين پارامترهاي ارتفاع درخت، قطر درخت، جهت جغرافيائي و ارتفاع محل در گونه كيكم تعيين گرديد و ملاحظه شد كه فقط بين ارتفاع درختان با جهت جغرافيائي (*702/0- =r ) ضريب همبستگي منفي معني داري وجود دارد. نتايج آزمون مولفه هاي اصلي (PCA) نشان مي دهد كه فاكتورهاي اسيديته خاك، درصد رس و درصد شن با مولفه1 و فاكتورهاي درصد ازت كل و درصد مواد آلي با مولفه دوم همبستگي بيشتري دارند. براي اين منظور از نرم‌ افزار آماري SPSS (نسخه 9) استفاده گرديد.