بررسي وضعيت زادآوري گونه¬هاي چوبي و سطح تاج¬پوشش درختي در جنگل¬هاي ارسباران

جنگل¬هاي ارسباران به دو بخش حفاظت¬شده و ديزمار تقسيم مي¬شود. هدف از مطالعه حاضر، مقايسه وضعيت زادآوري¬ گونه-هاي چوبي اصلي منطقه و سطح تاج¬پوشش توده¬هاي جنگلي در اين دو منطقه است. بدين منظور شبكه آماربرداري به ابعاد 150 در 300 متر براي جنگل¬هاي منطقه طراحي و تعداد 132 قطعه نمونه دايره¬اي به مساحت يك آر (66 عدد قطعه نمونه در هر منطقه) در آن پياده¬شد. در داخل قطعات نمونه تعداد زادآوري¬ در دو طبقه ارتفاعي كوتاه¬تر از 30/1 متر (سه طبقه ارتفاعي 0 تا 10، 10 تا 50 و 50 تا 130 سانتي¬متر) و بلندتر از 30/1 متر (سه طبقه قطري 0تا 5/2، 5/2 تا 5/5 و 5/5 تا 5/7 سانتي¬متر) ثبت شدند. همچنين جهت مطالعه وضعيت تاج¬پوشش در اين جنگل¬ها، پنج درخت از هر قطعه نمونه انتخاب و قطر بزرگ و كوچك تاج آن¬ها اندازه¬گيري شد. نتايج مقايسات آماري نشان¬داد، تعداد در هكتار (تراكم) زادآوري¬ گونه¬هاي چوبي اصلي منطقه، در منطقه ديزمار با تعداد 5556 پايه در هكتار به¬طور معني¬داري بيشتر از منطقه حفاظت¬شده با تعداد 4424 پايه است. با توجه به اينكه ميانگين سطح تاج¬¬پوشش در منطقه ديزمار در حدود 43/10 مترمربع است و نسبت به منطقه حفاظت¬شده (با ¬اندازه 09/.11 مترمربع)، به¬صورت معني¬داري كمتر است (05/0p )، لذا مي¬توان بيان نمود كه در منطقه ديزمار علاوه بر ساير عوامل محيطي كه در اين مطالعه سعي شده است در هر دو منطقه يكسان در نظر گرفته شود، كم بودن سطح تاج¬پوشش درختان و ورود نور بيشتر به كف جنگل را به عنوان يك عامل اصلي سبب افزايش تعداد در هكتار زادآوري¬هاي مستقرشده در كف جنگل در اين منطقه نسبت به منطقه حفاظت¬شده، در نظر گرفته شود. اعمال مديريت حفاظتي در منطقه حفاظت¬شدة جنگل¬هاي ارسباران سبب بهبود وضعيت تاج¬پوشش درختان شده و اين امر موجب بهبود وضعيت رشدي پايه¬هاي موجود در اين منطقه خواهد¬شد. باتوجه به نتايج حاصل، پيشنهادمي¬شود با مديريت مناسب و انجام برخي اقدامات پرورشي در جنگل¬هاي ارسباران به¬خصوص در منطقه ديزمار، زادآوري¬هاي در حال رشد را به¬خوبي مديريت كرده و روند تبديل توده¬هاي شاخه¬زاد به توده¬هاي دانه¬زاد و شاخه¬زاد تسريع نمود.