مطالعه رفتار چرايي دام و ارتباط آن با تخريب مراتع

رفتار چرايي دامهاي چرا كننده در مراتع با توجه نوع گياهان و شرايط توپوگرافي منطقه متفاوت است. معمولاٌ حيوانات چرا كننده در هنگام چرا رفتار متفاوتي در طي فصل چرا دارند، فنولوژي گياهي، كيفيت و كميت گياه در مرتع و شرايط محيطي در رفتار دام تاثير گذار است. با مطالعه رفتار چرايي دام، چگونگي تاثير آن در پوشش گياهي و خاك آن مشخص مي گردد. اين تحقيق با هدف بررسي رفتار چرايي دام و ارتباط آن با تخريب مرتع، طي سال¬هاي 1386تا 1389 بمدت چهار سال اجرا گرديد. در اين تحقيق، رفتار چرايي دام با استفاده از دستگاه موقعيت ياب (GPS) در طول فصل چرا به مدت 3 ماه (ارديبهشت، خرداد و تيرماه) در طي چهار سال رديابي شده است. نتايج بررسي نشان داد كه ميانگين سرعت دام در مراتع ميانبند از 42/0 تا 09/1 كيلومتر در ساعت و طول مسافت طي شده نيز 12/6 تا 88/9 كيلومتر در روز متغير است، در اوائل فصل رويش كه معمولاٌ گياهان به فور يافت مي شوند، تحرك دام كمتر است و اثر تخريبي كمتري دارد، به نظر مي¬رسد هر چه علوفه در مرتع كمتر شود تحرك دام بيشتر شده و دام ها به ويژه دام سبك جستجوي بيشتري براي يافت گياه دارند و اين مسئله باعث تخريب بيشتر مرتع مي¬شود، بنابراين چرا در مواقع خشك¬سالي به دليل كاهش توليد علوفه به افزايش تحرك دام در مرتع منجر شده و مرتع بيشتر صدمه ديده و فرسايش تشديد مي¬شود. اطلاعات حاصله از مطالعه رفتار چرايي دام مي¬تواند در برنامه¬ريزي مديريت مرتع به ويژه در مواقع خشكسالي مفيد واقع گردد.