جايگاه حقوق شهروندي در آموزه هاي ديني: قرآن كريم، نهج البلاغه، صحيفه سجاديه و رساله حقوق امام سجاد (ع)

يكي از مباحث مهم امروز جهان، حقوق شهروندي است . تحقق حقوق شهروندي مستلزم شناخت مردم اجتماع از كليه حقوق خود در زمينه هاي مختلف اجتماعي، فرهنگي، مدني، اقتصادي و سياسي مي باشد لذا هدف اين مقاله بررسي مفهوم شناختي شهروندي و بررسي آن در منابع و متون اسلامي مي باشد. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي- تحليلي در قلمرو قرآن كريم، نهج البلاغه، صحيفه سجاديه و رساله حقوق امام سجاد (ع) مي باشد. خداوند متعال در قرآن كريم، روش هاي رسيدن انسان به كمال را مشخص نموده است و در آيات متعددي از قرآن كريم به حقوق شهروندي اشاره و توجه خاص و ويژه اي شده است. نهج البلاغه با نگاهي فراگير در مقوله حقوق شهروندي، مفاهيم مختلفي را در نامه ها، حكمتها و خطبه ها، در زمينه حقوق اجتماعي، انصاف، مساوات و مبارزه با ظلم و ستمگري و تجاوز بسيار مورد توجه قرار مي دهد. صحيفه سجاديه ، بي شك يكي از منابع با ارزش ديني ، جهت دست يابي به حقوق و آموزه هاي شهروندي است. در فرازهاي متعددي از صحيفه سجاديه از ارتباطات انساني و اسلوب صحيح آن سخن به ميان آمده است. در رساله حقوق امام سجاد(ع) كه با نگاه حق بيني و حكيمانه به بيان حقوق افراد و قشرهاي مختلف نسبت به يكديگر پرداخته اند، اصول اخلاقي به چشم مي خورد كه با رعايت آن ها مي توان از بروز بسياري از مشكلات و معضلات در زندگي شخصي و اجتماعي پيش گيري نمود. لذا مي توان نتيجه گرفت كه از طريق ايجاد انس با آموزه هاي قرآن و سيره معصومين (ع)، علاوه بر افزايش سطح آگاهي شهروندان از اصول حقوق شهروندي، به تدريج شاهد نهادينه نمودن و عمل به اين اصول باشيم.