ادبيات بومي قوم تركمن، گنجينه اي ماندگار

ادبيات بومي اقوام ، بيانگر مفاهيم و مضامين ذهني، احساس، انديشه و عواطف گوناگون هر قوم است؛ ادبياتي ساده و بي پيرايه كه از نهان خانه ي وجودي آدميان سرچشمه گرفته، با آن‌ها زيسته و از آن ها به يادگار مانده است. ادبيات بومي تركمن نيز چكيده ي حقايق و واقعيت‌هاي ذهني و زيستي مردماني غيور و آزاده است و در شناخت زواياي زندگي آنان و نحوه ي تعاملات و انديشه ي اين قوم نقش بسيار مهمي ايفا مي‌كند. افسانه، داستان، ضرب -المثل، انواع تصنيف و ترانه و سرود و سرگرمي‌هاي ادبي رايج در ميان مردم عامه ي تركمن اين واقعيت را براي ما آشكار مي‌كند كه پيشينيان آن ها به خوبي وزن و قافيه را مي‌شناختند، احساسات رقيق و دقيقي نسبت به حوادث و رويدادهاي محيط خود داشته، آن ها را در ادبيات بومي خود به كار مي‌گرفتند. ادبياتي كه از سويي سرشار از عاطفه و احساس بود و از سوي ديگر به جنبه‌هاي آموزشي و اخلاقي نيز پاي‌بندي داشت. اشعار و سرودهاي كهن مردم تركمن بيشتر پرداخته ي مادران و زنان آنهاست و اين نكته بيانگر آن است كه هنگامي كه مردان قوم دغدغه ي تامين مايحتاج و كشورگشايي و دفاع از ناموس و جان خود و خانواده خويش داشتند، زنان با سرگرم كردن فرزندان و آفرينش شعر و سرود و ترانه تلاش مردان قوم خويش را ارج مي‌نهادند و در حفظ و پايداري سنت‌ها و استحكام بناي خانواده و جامعه ي خويش مي‌كوشيدند. اساس ادبيات بومي تركمن بر اصل واقع -گرايي استوار است و به دليل شرايط جغرافيايي و بومي اقوام تركمن از عناصر طبيعي متاثر و با آن مرتبط است؛ گاه گذشته ي پرفراز و نشيب آن ها را به تصوير و گاه از آمال و آرزوهاي آن ها سخن مي گويد.