ميزان هماهنگي موسيقي و درون مايۀ ترانه هاي فولكلوريك كُردي منطقۀ ليلاخ( ييلاق)

بخش مهم و قابل توجهي از ادبيات هر ملّتي، مديون ادب عاميانه و اشعار فولكلوريك است كه به صورت شفاهي و سينه به سينه، گنجينۀ افكار گذشتگان را در خود جاي داده و به آيندگان منتقل كرده است. گذشتگان براي انجام اين مهم از ابزارهاي متعددي بهره جسته اند كه يكي از آن ها سرودن درد دل ها در قالب ترانه و سوار كردن آن بر ابزار تأثيرگذاري به نام موسيقي است. در اين نوشتار تلاش شده است به روش توصيفي- تحليلي هفده ترانه فولكلوريك كُردي منطقۀ ليلاخ( ييلاق) كه به وسيلۀ حبيب الله مفاخري(مله اي)، از خوانندگان صاحب سبك منطقه ليلاخ بدون تكرار اجرا شده است، از نظر ميزان هماهنگي موسيقي و درون مايۀ ترانه ها مورد بررسي قرار گيرد. نتايج به دست آمده نشان مي دهد كه بين مضمون ترانه هاي مورد بحث اين نوشتار با آهنگ موسيقايي كه در آن اجرا شده اند، هماهنگي وجود دارد؛ به اين معنا كه از هفده ترانه،12ترانه در دستگاه شور، 2ترانه در متعلقات شور (افشاري و بيات ترك)، 2 ترانه در دستگاه چهارگاه و1 ترانه به صورت مركب خواني در افشاري و چهارگاه اجرا شده است. بديهي است كه مضامين توصيفي( وصف معشوق، وصف طبيعت و...) كه ماهيتي غنايي دارد، با اين دو دستگاه موسيقي بيشتر از ساير دستگاه ها همخواني دارد و در خوانش ترانه هاي كُردي ليلاخ رعايت شده است.