تبيين گرايش‌هاي فكري و اعتقادي محمد بن زكرياي رازي

To Assign the Intellectual Approaches and Beliefs of Mohammad Ibn Zakariya Razi

از سوي مخالفان زكرياي رازي دانشمند و پزشك بزرگ ايراني عقايدي درباره اديان، بيان شده كه سبب تكفير وي گرديده است. نقل شده كه رازي نبوّت، رسالت و وحي را نفيكرده و ضرورت آن را نمي‌پذيرفت و در دو كتاب «في النبوات» و «في حبل المتنبين» به نفي نبوّت پرداخته است. اين دو كتاب اكنون در دسترس نمي‌باشند اما مخالفان رازي نقل قول‌هايي از اين كتب را در آثار خود آورده‌اند. ابو حاتم رازي در كتاب اعلام النبوه، زكريا رازي را داراي عقل معيوب و نفس و رأي ضعيف ميداند كه با آن به ابطال نبوّت پرداخته است. چرا دانشمند فرهيختهاي چون رازي داراي چنين گرايش‌هاي اعتقادي شده است. سؤالاتي را در ذهن پژوهشگرايجاد ميكند و او را به كاوش در اين زمينه وادار ميكند در اين پژوهش تلاش شده است به اين سؤال پاسخ داده شود كه آيا به واقع رازي بعضي از اصول اديان را تحقير و تقبيح كرده است؟و يا يك مسلمان واقعي و معتقد به رسالت انبيا بوده است؟ در مقاله ارسالي به روش توصيفي و تحليلي با تكيه بر منابع به بررسي اعتقاد ديني زكرياي رازي خواهيم پرداخت و روايات گوناگون را مورد ارزيابي قرار خواهدگرفت.

Mohammad Ibn Zakariya Razi, the great Iranian scientist expressed his ideas about religions that caused him to be called atheism by the religious followers. It was told that Razi who believed in Cod and Metaphysics but he rejected prophecy and inspiration and he eschewed the necessity of them in his two books, Fi Al Nabovat and Fi Habl Al Matnabin that are not accessible now. But those who are against Razi has referred to his books in their works. Aboo Hatam Razi claimed in his book Alam Al Nabovah that Razi s wisdom was a failure and his spirit was weak to reject prophecy. Besides, Ibn Hazm has found Razi s sayings hallucination and whim. But why a genius scientist like Razi should follow these approaches has raised a question in the researcher s minds, therefore this study tries to examine Razi s intellectual tendencies and beliefs to answer this question that whether Razi has actually nullified the religious principles? Or is he an actual Muslim? Relaying on Zakarayea Razi s religious beliefs, the present article is descriptive-analytical to examine the different narrations.