شكوه‌ها و گلايه‌ها در شعر بهار

شكوائيه از فروع ادبيات غنايي است و شاعر در آن به بيان ناملايمات زندگي مي پردازد و از روزگار، بخت و اقبال، پيري و ناتواني، نابساماني هاي اجتماعي و سياسي و… شكايت مي كند. شكوائيه ها به پنج دسته اجتماعي، سياسي، عرفاني، فلسفي و شخصي تقسيم مي شوند. اين پژوهش به شيوه كتابخانه اي و تحليلي است و هدف آن بررسي شكوه ها و گلايه ها در اشعار ملك الشعراي بهار، از برجسته ترين شاعران ادبيات مشروطه است. با توجه به شواهد موجود در اشعار وي، پژوهنده به اين نتيجه دست يافت كه بهار به طور چشمگيري از امور اجتماعي و سياسي عصر خود از جمله ستم و ظلم، جنگ داخلي، استبداد، استعمار، دورويي و ريا، جهل و ناداني مردم، عدالت اجتماعي، آزادي، قانون، بي كفايتي هاي شاه ايران و دخالت هاي بيگانگان و ... به طرح شكوه ها و گلايه هايي پرداخته است. به طوري كه مي توان اشعار او را در اين زمينه از پر رنگ¬ترين و تأثيرگذارترين اشعار اين دوره و وي را از بزرگترين سرايندگان اصيل اجتماعي و سياسي به شمار آورد. وي در مباحث فلسفي و شخصي نيز شكايت هايي دارد. چنانكه زندان سروده ها و بازگويي رنج هاي زندان، او را در رديف مهمترين حبسيه سرايان معاصر قرار داده است. نيز، به دليل اوضاع خاص جامعه و جهانبيني موجود، شكواييه هاي عرفاني در شعر وي چندان نمودي نيافته است و نسبت به ديگر انواع شكواييه، از بسامد كمتري برخوردار است.