نگاهي برشخصيت و شخصيت پردازي در قصيدة « رستم¬نامة» بهار

ملك¬الشعرا بهار(1265-1322)، از شاعران برجستة معاصر است كه سرتاسر زندگي شعري خود را صرف مبارزه و تعليم كرده است. يكي از آثار ارزشمند بهار ديوان اشعار است و از آنجا كه اثري تعليمي است؛ در برخي اشعار شاعر، سعي مي¬كند در قالب تمثيل، داستان و حكايت به بيان پند و اندرز¬ها و مسائل اخلاقي و سياسي مد نظر خود بپردازد. از¬جمله در قصيدة داساني « رستم نامه» كه از آثار 1307 خورشيدي است كه با رعايت اصطلاحات زمان باستان و تجسم طرز فكر و انديشة عهد كيان و دوران رستم و مقايسة طنز¬آلود آن با طرز فكر و زندگي امروز ايران به داستان پر¬ارزشي تبديل شده است. از اين رو در مقالة حاضر شيوه¬هاي خلق شخصيت و پردازش آن¬ها مورد تفحص قرار گرفته¬اند. بررسي¬ها نشان مي¬دهند كه بهار از سه شيوه براي پردازش سخصيت ها بهره جسته است: الف: شيوة مستقيم : در اين شيوه با صراحت در مورد افراد داستان اظهار نظر مي¬شود. ب: شيوة غير مستقيم: در اين شيوه شاعر تنها به نمايش كردار شخصيت¬ها مي¬پردازد و خواننده از خلال نقشي كه آنها ايفاء مي¬كنند به حقيقت وجود آن¬ها پي مي¬برد. ج: شيوة تلفيقي كه آميزه¬اي از روش مستقيم و غير مستقيم است. نكتة قابل توجه اين است كه شخصيت¬هاي بهار در حين ورود به فضاي داستان داراي خصوصيات ظاهري و باطني مشخصي هستند. آن¬ها بيشتر بر مبناي توضيحات اوليه نويسنده از اعمال و افكارشان در داستان حضور مي¬يابند. مخاطب در اين داستان هم¬زمان در دو فضا قرار مي¬گيرد. زيرا دو شخصيت رستم از دنياي اساطيري و جوان مدرن هم¬زمان در كنار هم قرار گرفته¬اند و همين امر فضاي داستان را با پيچيدگي معنايي روبرو مي¬كند