بررسي جايگاه نمادين «رنگ و رنگواره» در ادبيات مقاومت « نمونه مورد پژوهش: ملك‌الشعراي بهار»

نماد يكي از آرايه‌هاي ادبي است؛ ويژگي بارز نماد، ابهام، عدم صراحت، غير مشروح و غير مستقيم بودن آن است؛ نمادگرايي و جامعه‌گرايي دو ويژگي اساسي اشعار شاعران مقاومت است. مهم‌ترين موضوعات منعكس شده در آثار ايشان افكار آزادي‌خواهانه و قانون‌خواهي، مبارزه با استبداد، وطن‌پرستي، بيداري مردم و برانگيختن احساسات ملي و ميهني، ترويج آزادي‌هاي فردي و اجتماعي، انتقاد از نابساماني‌ها و آشنا كردن مردم به حدود و حقوق‌شان، اصلاحات سياسي و تغيير و تحول بنياني از طريق بيداري بود. لذا مطرح كردن چنين موضوعاتي در آن شرايط و در آن عصر باعث شد كه شاعران به جاي گفتار صريح، از نماد، رمز، كنايات و استعارات در قالب كلامي ابهام‌آميز استفاده كنند. و در اكثر اشعار خود دو معناي ظاهري و مجازي را مدّ نظر قرار دهند؛ «رنگ»، بعنوان برجسته‌ترين عنصر در حوزه محسوسات، از ديرباز تاكنون مورد توجَه انسان بوده و همواره روح و روان آدمي را مسحور قدرت خود كرده است. امروزه رنگ مهم‌ترين عنصر در بروز خلاقيت‌هاي هنري و بهره‌وري محسوب مي‌شود. رنگ ماية آرامش و هستة آرايش جهان است و شاعران بعنوان زيباشناسان جهان آفرينش از واژگان رنگين در عيني‌تر شدن ايماژهاي شاعرانه و گاه در راستاي تبيين مفاهيم بيان ناشدني فضاي نمادين اشعار خويش بهره‌ها برده‌اند. عنصر «رنگ» كه يكي از اجزاي مهم صور خيال است، يكي از عناصر مهم زبان نمادين شاعران مقاومت و بيان نمادين آن‌ها گرديد. لذا اين پژوهش در پي بررسي و مقايسه نمادهاي رنگ و رنگواره در شعر ملك‌الشعراي بهار ( يكي از شاعران بنام عرصه مقاومت) است.